مشخصات پژوهش

عنوان	اعتبارسنجی روش های نقد و فهم احادیث در آثار حدیثی آیت الله آصف محسنی
نوع پژوهش	پایان نامه های تقاضا محور و غیر تقاضا محور
کلیدواژه‌ها	نقد، فهم، آصف محسنی، اعتبارسنجی، روش
چکیده	هر چند حفظ و صیانت قرآن، از تضمین الهی برخوردار بود ولی نسبت به سنّت نبوی و روایات ائمه(ع) که مفسر و مبیِّن کتاب خدا بودند؛ این تضمین وجود نداشت. به همین خاطر، احادیث معصومان(ع) از زمان صدور تا رسیدن به دست متأخران دستخوش عوارض و آلاینده هایی گردیدند که باعث شد حدیث-پژوهان هم در فهم آنها با مشکل مواجهه شوند و هم در انتسابشان به معصومان(ع) دچار تردید شوند. از این رو، دست کم بسیاری از احادیث نیازمند پشت سر نهادن مراحل و به کار بستن ضوابطی می باشند که دست یابی محقق به این مراحل و شناخت قواعد در پرتو بررسی روش دانشمندان در فهم و نقد احادیث می-باشد. گرچه ممکن است هر یک از حدیث پژوهان بزرگ، در نگارش های خود روش خاصی را در نقد و فهم برگزیده که دیگری از آن عدول کرده باشد، ولی در مجموع، هدف اصلی همه ی آنان کمک به شیوه ی صحیحِ فهم و نقد روایات بوده است. از این رو با بررسی آثار و کتب هر یک از این اندیشوران می توانیم به این هدف والا که دستیابی به روش های فهم و نقد حدیث می باشد، نزدیکتر شویم. آصف محسنی از محدثان و رجالیان معاصر در این زمینه از روش هایی در نقد و فهم استفاده کرده است منتهی این روش-ها به طور صریح بیان نشده بلکه در لابه لای کتب ایشان هنگام نقد و شرح احادیث وجود دارند ازین رو در این پژوهه تلاش شد روش های نقد و فهم احادیث که به صورت قوانین نانوشته در کتب وی پراکنده بودند استخراج و به صورت توصیفی و تحلیلی مورد بررسی قرار بگیرند. در نهایت مشخص شد آصف محسنی همانطور که در انتساب حدیث به معصوم (ع) سخت گیری کرده و با نقد مصدری، سندی و متنی احادیث، نهایت دقّت را به کار گرفته تا مبادا حدیثی که منتسب به معصوم نیست به آنان نسبت داده شود در فهم حدیث نیز سعی کرده است مانع استظهار هر نوع برداشتی شود و فهم و برداشتی از حدیث که خارج از مدلول الفاظ روایت بوده را مراد معصوم تلقی نکند. به عبارت دیگر معتقد است نباید بدون دلیل شرعی و عقلی از ظاهر روایت دست کشید بلکه تنها در صورت تعارض با ثوابت عقلی و شرعی دست برداشتن از ظاهر روایت جایز است. آصف به شدت از برداشت های باطنی و تأویلی بر حذر داشته است و این کار را نوعی میدان دادن به ناواردان و سودجویان دانسته تا آراء و نظرات دلخواه خویش را به اسم دین ترویج دهند که نتایج گرانباری برای امت اسلام داشته است. روش های نقد و فهم آصف نیز همانند هر مح
پژوهشگران	ابراهیم ابراهیمی (استاد مشاور)، علیرضا طبیبی (استاد مشاور)، علی حسن بیگی (استاد راهنما)