عنوان
|
تعیین بیلان آب در خاک با استفاده از روشی ابتکاری و کاربرد آن در تخمین راندمان مالی ذرت شیرین در شرایط کم آبیاری (مطالعه موردی: دشت اراک)
|
نوع پژوهش
|
پایان نامه های تقاضا محور و غیر تقاضا محور
|
کلیدواژهها
|
ذرت، تبخیر و تعرق، راندمان مالی، کارایی مصرف آب، عملکرد بیولوژیک، بیلان آب خاک
|
چکیده
|
با توجه به توسعه سیستم های آبیاری تحت فشار و امکان اعمال مدیریت دقیق آبیاری مخصوصاً در سیستم آبیاری موضعی، ضرورت دارد، آب دقیقاً براساس نیاز گیاه در اختیار آن قرار داده شود تا بالاترین کارایی مصرف آب حاصل گردد. هدف از این پژوهش تعیین نیاز آبی واقعی و تعیین ضرایب گیاهی (Kc) ذرت شیرین در طی دوره رشد به صورت تابعی از زمان و مقدار انرژی دریافتی و تعیین کارآیی مصرف آب آبیاری ذرت شیرین تحت سیستم آبیاری قطره ای-نواری بود. این تحقیق در دو سال زراعی 1397-1398 در منطقه اوقاف شهرستان اراک انجام شد. مدیریت آبیاری دقیق یعنی محاسبه زمان و عمق آب آبیاری براساس بیلان آب خاک، در ناحیه ریشه گیاه اعمال شد. بررسی بیلان آب خاک در سال اول و سال دوم با استفاده از نمونه گیری وزنی انجام شد. مقدار تبخیر-تعرق (ET) گیاه مرجع با استفاده از معادله بیلان آب خاک و داده های هواشناسی، به ترتیب برای سال های 98-1397 برابر 269/38 و 273/55 میلی متر بود. مقایسه میانگین برای تیمارهای آبیاری نشان داد که بیشترین مقدار کارایی مصرف آب برابر 5/85 کیلوگرم عملکرد بیولوژیک به ازای هر مترمکعب آب متعلق به تیمار آبیاری 70% و کمترین آن برابر با 5/16 کیلوگرم عملکرد دانه به ازای هر مترمکعب آب و متعلق به تیمار آبیاری 100% بود. این درحالی بود که در بررسی سال دوم نیز تیمار 70% با کاهش معنی دار مواجه شد و تیمار 90% بیشترین مقدار کارایی مصرف آب برابر 5/23 نسبت به تیمارهای دیگر بوده است. بر اساس تجزیه واریانس، اثر سطوح مختلف آبیاری بر ارتفاع گیاه، عملکرد بیولوژیک، طول بلال، قطر ساقه بلال، تعداد دانه در ردیف، تعداد دانه در ستون، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، کارایی مصرف آب نسبت به عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک در سطح 5% معنی دار بود.
|
پژوهشگران
|
نرگس فرزادی (دانشجو)، محمود اکبری (استاد مشاور)، سیداسداله محسنی موحد (بازنشسته) (استاد راهنما)، محمدجواد نحوی نیا (استاد راهنما)
|