مشخصات پژوهش

صفحه نخست /ارزیابی پایش خشکسالی کشاورزی ...
عنوان ارزیابی پایش خشکسالی کشاورزی با استفاده از شاخصهای مختلف بر اساس دادههای زمینی و سنجش از دور، مطالعه موردی: حوزه آبخیز دریاچه ارومیه
نوع پژوهش مقاله چاپ‌شده
کلیدواژه‌ها شاخص بارش استاندارد شده (SPI )،شاخص سالمت پوشش گیاهی (VHI) ،شاخص نرمال شده تفاوت پوشش گیاهی (NDVI)،شاخص وضعیت پوشش گیاهی (VCI )،شاخص وضعیت دمایی (TCI)
چکیده خشکسالی پدیدهای است، طبیعی که تقریبا در تمامی اقلیم های جهان رخ میدهد. اثرات این پدیده خزنده و آرام در مناطق خشک و نیمه خشک به دلیل بارندگی ساالنه کمترشان، بیشتر است. در مقابل روشهای سنتی که مبتنی بر مشاهدات ایستگاههای هواشناسی هستند و بیشتر به بررسی خشکسالی هواشناسی میپردازند، استفاده از تکنیک سنجش از دور و تصاویر ماهواره ای به عنوان یک ابزار مفید برای پایش خشکسالی کشاورزی مورد توجه قرار گرفته است. در پژوهش حاضر، هدف مقایسه و ارزیابی پایش خشکسالی کشاورزی در حوزه آبخیز دریاچه ارومیه با استفاده از شاخص وضعیت پوشش گیاهی (VCI)،شاخص سالمت پوشش گیاهی (VHI ) و شاخص وضعیت دمایی (TCI ) طی سالهای 1381 تا 1383 با استفاده از سنجده مادیس است. بدین منظور، ابتدا شاخص نرمال شده تفاوت پوشش گیاهی (NDVI ) از روی تصاویر مادیس طی ماههای خرداد، تیر، مرداد و شهریور محاسبه شد. سپس، با مقایسه میانگین این شاخص طی ماه های مذکور، ماه شهریور با بیشینه مقدار به عنوان ماه معرف برگزیده شد. با توجه به کمینه و بیشینه شاخص NDVI در ماه شهریور سالهای 1391و 1393 نقشه های پهنه بندی شاخصهای خشکسالی سنجش از دور VCI ،VHI و TCI تهیه شده است. در ادامه، برای بررسی عملکرد شاخصهای خشکسالی کشاورزی مقادیر ضریب همبستگی برای نمایه های VCI ،VHI و TCI با شاخص هواشناسی SPI محاسبه شد. نتایج نشان داد که نمایه سنجش از دور از دقت خوبی در برآورد پراکندگی مکانی و زمانی خشکسالی کشاورزی برخوردار است، بهطوریکه ضریب همبستگی بین نمایه VHI و SPI برابر 0/86 به دست آمد که نشاندهنده تطابق این شاخص با شاخص هواشناسی SPI است.
پژوهشگران ناصر گنجی خرم دل (مرحوم) (نفر سوم)، مه نوش مقدسی (نفر دوم)، نغمه نوابی (نفر اول)