عنوان
|
ارزیابی تاثیرات ترکیبی تغییر کاربری اراضی/پوشش زمین و تغییر اقلیم بر میزان جریان آب ورودی به سد مطالعه موردی: حوزه آبریز زرینه رود
|
نوع پژوهش
|
پایان نامه های تقاضا محور و غیر تقاضا محور
|
کلیدواژهها
|
تغییر اقلیم، تغییر کاربری اراضی/تغییر پوشش زمین، سد، SWAT
|
چکیده
|
رشد سریع فعالیت های صنعتی، رشد جمعیت و تغییرات بزرگ مقیاس کاربری اراضی باعث افزایش گازهای گلخانه ای در چند دهه اخیر و بر هم خوردن تعادل اقلیمی کره زمین شده است که به آن پدیده تغییر اقلیم اطلاق می شود. تأثیرات منفی این پدیده به سبب نگرش جوامع بر توسعه سریع صنعت و توجه کمتر به محیط زیست می تواند شدت گرفتن آن را به دنبال داشته باشد. بررسی ها نشان داده است که این پدیده می تواند بر سیستم های مختلف به ویژه منابع آب تأثیر گذار باشد. بدین منظور حوضه آبریز بالادست سد زاینده رود انتخاب گردید، تا با ارزیابی اثرات پدیده تغییرات کاربری اراضی/پوشش زمین و تغییرات اقلیم بر جریان ورودی به مخزن سد زاینده رود امکان اعمال راهکارمدیریتی مناسب ایجاد شود. ابتدا با استفاده از مدل بارش- رواناب SWATبه شبیه سازی حوضه آبریز بالادست سد زاینده رود پرداخته شد و سپس مدل با داده های دبی مشاهداتی واسنجی گردید. سپس به منظور بررسی اثرات تغییر کاربری اراضی ابتدا نقشه های کاربری مربوط به سال های 1987 و 2014 تهیه گردید. سپس با استفاده از نقشه های حاصل و به کارگیری مدل اتوماتای سلولی مارکوف، نقشه کاربری اراضی سال های 2025 تهیه شد. همچنین برای بررسی اثرات تغییر اقلیم بر رواناب حوضه آبریز زاینده رود از داده های ریز مقیاس شده مدل اقلیمی جهانی (GCM) در دوره 2040-2011 استفاده گردید. سپس اثرات توأم تغییرات کاربری اراضی و تغییر اقلیم بررسی گردید. نتایج حاصل از تهیه نقشه های کاربری اراضی سال های 1987 و 2014 نشان داد طبقه بندی حداکثر شباهت بیشترین صحت را در میان الگوریتم های طبقه بندی کاربری های اراضی دارا می باشد. نقشه سال 2025 و مدل IPSLتحت سناریوR.C.P 4.5در مدل SWATقرار گرفت و نتایج ارائه گردید. در نهایت مشخص گردید با اعمال تغییرات کاربری اراضی و تغییرات اقلیم میزان رواناب تولید شده به میزان قابل توجهی نسبت به دوره پایه کاهش می یابد.به طور کلی مدل مشخص گردید مدل SWATمدلی مناسب جهت شبیه سازی تغییرات کاربری اراضی و تغییرات اقلیم در حوضه می باشد و ذکر این نکته لازم است که تغییرات کاربری اراضی نیز مانند تغییرات اقلیم بر میزان جریان تأثیر می گذارند. در حوضه آبریز زاینده رود تأثیرات تغییر کاربری اراضی و تغییر اقلیم میزان رواناب در کاهش خواهند داد.
|
پژوهشگران
|
مه نوش مقدسی (استاد راهنما)، مجید دلاور (استاد مشاور)، شهلا پایمزد (استاد راهنما)
|