سیداسداله محسنی موحد (بازنشسته)

با توجه به کمبود آب توسعه روش های موثر آبیاری جهت تولید محصولات زراعی بیشتر، امری لازم و ضروری است. کم آبیاری مدیریت شده یک روش موثر جهت بهینه کردن بهره وری آب و عملکرد است که بر اعمال آبیاری در مراحل حساس رشد گیاه تمرکز دارد. این تحقیق به منظور بررسی اثر سطوح مختلف عمق آب آبیاری بر عملکرد و اجزاء عملکرد ذرت دانه ای رقم سینگل کراس 704 انجام شد. قالب طرح آزمایشی کاملا تصادفی با 6 تیمار آبیاری (FI، RDI80، RDI70، RDI60، RDI50 و MDI بترتیب آبیاری کامل، 80، 70، 60 و 50 درصد آبیاری کامل و کم آبیاری مدیریت شده و آبیاری کامل به عنوان تیمار شاهد) در سه تکرار در پردیس تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی بروجرد در سالهای 1397 و 1398 اجرا شد. نتایج نشان داد که کاهش مصرف آب به میزان 50 درصد در تیمار FI، باعث کاهش قابل توجه عملکرد به مقدار 55/3 درصد نسبت به تیمار FI شد. اما در تیمار MDI با کاهش 40/7 درصدی آب مصرفی، تنها 21/2 درصد عملکرد کاهش یافت. در بررسی بهره وری آب (WP) مشخص شد که بطور کلی افزایش شدید تنش آبی باعث کاهش چشمگیر بهره وری آب شده است. اما در تیمار MDI با توجه به کاهش 40/7 درصدی مصرف آب نسبت به تیمار FI، بهره وری آب حداکثر شد. در حالی که با انجام آبیاری کامل، حداکثر عملکرد عاید می شود، در صورت محدودیت منابع آبی کم آبیاری مدیریت شده با افزایش بهره وری آب و عملکرد نسبت به سایر تیمارهای آبیاری می تواند نتایج قابل قبولی ارائه دهد. از این رو توصیه می شود در صورت محدودیت منابع آبی، کم آبیاری مدیریت شده اعمال شود.