به منظور مقایسه بهره وری مصرف آب و توزیع کود ازته در کشت لوبیا تحت سیستم های آبیاری شیاری، رین فلت و قطره ای، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. همزمان با کاشت بذر از کودهای فسفاته و پتاسه بر حسب نتایج آزمون خاک مورد استفاده قرار گرفت. جهت اندازه گیری رطوبت خاک از دستگاه TDR استفاده شد. همچنین جهت اندازه گیری میزان مصرف آب از کنتور استفاده گردید. کود اوره در سه نوبت شامل مرحله ظهور سه برگچه سوم، شروع گلدهی و مرحله پرشدن دانه ها استفاده گردید. جهت اندازه گیری میزان ازت اندام هوایی همزمان با مرحله گلدهی به صورت تصادفی اقدام به نمونه گیری شد و میزان ازت اندام هوایی بر اساس روش کجلدال اندازه گیری گردید. جهت بررسی میزان تغییرات ازت خاک قبل کشت و بعد از برداشت، از اعماق صفر تا 120 سانتی متری خاک نمونه برداری صورت پذیرفت. همچنین میزان بهره وری آب بر اساس عملکرد دانه و میزان آب مصرفی در هر تیمار ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که اثر روش های مختلف آبیاری بر تعداد غلاف در بوته و تعداد دانه در بوته در سطح احتمال 5 درصد و بر مقدار آب مصرفی در سطح یک درصد معنی دار بود. روش آبیاری رین فلت موجب افزایش در عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک لوبیا نسبت به روش آبیاری تیپ و شیاری گردید؛ اما این افزایش معنی دار نبود. اختلاف بهره وری آب در روش های رین فلت و تیپ اختلاف معنی داری نداشتند، اما اختلاف آن ها با سیستم شیاری معنی دار بود. میزان آبشویی ازت در عمق صفر تا 30 سانتی متر و 30 تا 60 سانتی متر در روش آبیاری رین فلت بیشتر از روش آبیاری تیپ بود؛ اما آبشویی قابل توجهی از این عنصر در اعماق 60 سانتی متر و بیشتر خاک مشاهده نشد. با توجه به نسبت هزینه های اجرای هر یک از روش های آبیاری در مقایسه با محصول تولیدی، مشخص گردید که هزینه اجرای سیستم آبیاری تیپ نسبت به هر کیلوگرم لوبیای تولید شده، در حدود 7/2 برابر سیستم آبیاری رین فلت بود. لذا با در نظر گرفتن موارد فوق، کشت لوبیا با استفاده از روش آبیاری رین فلت به دلیل کارآیی مصرف آب و بهره وری اقتصادی مناسب تر در مقایسه با سیستم های رایج آبیاری در لوبیا، توصیه می گردد.
