حسینعلی قاسمی

به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف پروتئین و مکمل کولین در جیره بر صفات تولیدی، فراسنجه های لاشه، هماتولوژی و ریخت شناسی روده، از تعداد 288 قطعه جوجه گوشتی نر یکروزه (سویه راس 308) استفاده شد. این آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی به صورت فاکتوریل 2 ×3 انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل سه سطح پروتئین جیره (شاهد یا توصیه شده، متوسط یا 5/1 واحد کمتر از سطح توصیه شده و کم یا 3 واحد کمتر از سطح توصیه شده) و 2 سطح مکمل کولین ( 0 و 1000 میلی گرم در کیلوگرم جیره) بودند. نتایج آزمایش نشان داد که استفاده از گروه با سطح کم پروتئین در مقایسه با گروه شاهد سبب کاهش وزن، کاهش طول پرز و نسبت طول پرز به عمق کریپت در ژژنوم و افزایش ضریب تبدیل غذایی جوجه های گوشتی شد (05/0> P). همچنین افزایش وزن نسبی کبد و کاهش میزان گلبول قرمز خون در گروه متوسط پروتئین نسبت به گروه شاهد مشاهده شد (05/0> P). اثر مکمل کولین و اثر متقابل بین سطوح مختلف پروتئین و مکمل کولین در جیره غذایی بر عملکرد رشد، فراسنجه های هماتولوژی خون و ریخت شناسی روده معنی دار نبود. اما مکمل کولین تمایل به افزایش بازده لاشه (087/0= P) و کاهش وزن نسبی کبد (089/0= P) نشان داد. با توجه به نتایج این مطالعه، کاهش میزان پروتئین جیره به ویژه 3 واحد کمتر از سطح توصیه شده اثرات منفی بر صفات تولیدی و ریخت شناسی روده دارد، ولی استفاده از مکمل کولین در این جیره ها اثر مثبتی در جوجه-های گوشتی ندارد.