علیرضا شایسته فر (مرحوم)

کنه های بالاخانواده Ixodoidea و به خصوص اعضای دو خانواده مهم Ixodidae (کنه های سخت) و Argasidae (کنه های نرم)، ناقلین کارآمد عوامل بیماری زای مهم حیوانات و انسان می باشند. با توجه به وجود فون غنی کنه های دامی در اکثر مناطق جغرافیایی ایران و فعالیت آنها در فصول معتدل سال، مشکلات مربوط به آنها بیشتر مورد توجه قرار می گیرد. در این پژوهش، به منظور بررسی تنوع گونه ای کنه های دامی در منطقه کجور، در فاصله زمانی بین فروردین سال 1396 تا اسفند سال 1397، پنج ایستگاه (روستای صالحان، شاه ناجر، خاچک، سریوده و هزارخال) انتخاب و در هر منطقه نمونه برداری از دام ها صورت گرفت. در این بررسی جمعا 572 نمونه از دو خانواده آرگازیده و ایکسودیده جمع آوری گردید. نمونه های جمع آوری شده بعد از انتقال به آزمایشگاه دانشگاه اراک، به کمک استریومیکروسکوپ و با استفاده از کلید تشخیص گونه ها مورد شناسایی قرار گرفتند. از خانواده ایکسودیده 420 کنه مورد شناسایی قرار گرفته شد که سه جنس و شش گونه را شامل می شود. گونه ها شامل: R. sanguineus، R. turanicus، Hy. anatolicom، Hy. asiaticum، Ha. sulcata و Ha. Punctata می باشند. از خانواده آرگازیده نیز 152 کنه مورد شناسایی قرار گرفته شد که شامل دو جنس و سه گونه می باشند. گونه ها شامل: A. persicus، A. reflexus و O. lahorensis می باشند. طبق نتایج به دست آمده تنوع گونه ای کنه های سخت و نرم در منطقه مورد نظر بسیار بالا می باشد. بعد از شناسایی گونه ها تعدادی صفت مورفوبیومتری تعیین و بررسی گردید. داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند و بعد از تعیین دوریختی جنسی با استفاده از آنالیز واریانس (ANOVA)، آنالیز تجزیه به مؤلفه اصلی (PCA) و آنالیز تابع ممیزی(DFA) برای جنس های نر و ماده هر خانواده به صورت جداگانه انجام شد. نتایج به دست آمده گونه های شناسایی شده را به درستی تفکیک کرد. ان