محمد حسین مرادی

در این پژوهش، میزان همخونی ژنومی و اندازه مؤثر جمعیت در 879 رأس بز نژادهای بیتال، تدی، پهری، نچی، بربری، دیرا دین‌پناه و پوس‌وری با استفاده از یک پنل K50 که بعد از کنترل کیفیت 36861 نشانگر SNPو 827 رأس بز بود، بررسی شد. ضریب همخونی با چهار روش ماتریس روابط خویشاوندی (FGRM)، میزان هموزیگوسیتی (FHOM)، همبستگی گامت‌ها (FUNI)، با نرم‌افزار GCTA (نسخه0/1) و قطعات هموزیگوت ژنومی (FROH) با PLINK (نسخه 9/1) محاسبه شد. اندازه مؤثر جمعیت (Ne) از اطلاعات عدم تعادل پیوستگی با نرم‌افزار SNeP (نسخه 1/1) محاسبه شد. کمترین ضریب همخونی محاسبه شده با سه روش (FGRM، FHOM، FUNI) مربوط به نژاد بیتال و بیشترین مربوط به نژاد بربری بود. بیشترین میزان FROH (159/0) در نژاد بربری و کمترین مقدار آن (028/0) در نژاد پوس‌وری برآورد شد. میانگین طول قطعات ROH بین 2/70 تا 4/391 مگاباز و متوسط تعداد قطعات ROH بین 19/8 تا 65/48 متغیر بود. همچنین بیشترین و کمترین تعداد ROH به ترتیب روی کروموزوم‌های دو و 29 مشاهده شدند. اندازه Ne در نسل‌های حاضر (نسل پنج) نژادهای مورد بررسی در دامنه 365-35 رأس بود. بیشترین Ne در نژاد بیتال (365 رأس) و کمترین در نژاد بربری (35 رأس) برآورد شد. میانگین ضریب همخونی در نژادهای بیتال، تدی، پهری، نچی، بربری، دیرا دین‌پناه و پوس‌وری به ترتیب 035/0، 081/0، 031/0، 052/0، 15/0، 11/0 و 02/0 به‌دست آمد. همچنین Ne اکثر جمعیت‌های مورد مطالعه کاهش یافت. بنابراین، اقتصادی نمودن تولید و طراحی برنامه‌های مناسب جفت گیری برای کنترل همخونی و حفاظت از حیوانات خالص باقیمانده این نژادها ضروری است.