محمد حسین مرادی

ا توجه به اینکه ایران یکی از تولیدکنندگان عمده پشم در جهان محسوب میشود، بنابراین شناسایی جایگاههای ژنومی مرتبط با تولید پشم دارای اهمیت زیادی میباشد. در طی سالهای اخیر تنوع تعداد کپی ( )CNVبه عنوان یکی از مهمترین منابع ایجاد تنوع ژنتیکی و فنوتیپی مورد توجه بسیار از محققین قرار گرفته است. هدف از تحقیق حاضر شناسایی CNVهای موجود در سطح ژنوم دو نژاد گوسفند بومی ایران شامل زل و لریبختیاری و سپس بررسی پیوستگی بین این مناطق ژنومی با صفات مرتبط با کیفیت و کمیت پشم بود. برای این منظور اطلاعات ژنوتیپی 09گوسفند ایرانی، شامل 54رأس گوسفند زل و 54رأس گوسفند لریبختیاری که با استفاده از رایههایOvine 50k SNP Chipتعیین ژنوتیپ شده بودند، مورد استفاده قرار گرفت. پس انجام مراحل مختلف کنترل کیفیت، در نهایت مجموع 50294نشانگر SNPمربوط به 09حیوان آنالیز گردید. نمونه پشم این حیوانات نیز جمعآوری و صفات میانگین قطر الیاف، میزان مجعد، انحراف معیار میانگین قطر الیاف، ضریب تغییرات میانگین قطر الیاف، نسبت مدولا و نسبت الیافی که مساوی یا کمتر از 09 میکرومتر قطر داشتند، با استفاده از تکنولوژی OFDAاندازهگیری شدند. بر اساس نتایج بدست آمده از تحقیق حاضر، در مجموع CNV 504شامل 210و 225تنوع به ترتیب در نژادهای زل و لریبختیاری شناسایی شد. در گوسفندان زل به طور متوسط هر نمونه دارای CNV 5/4و در لریبختیاری هر نمونه دارای CNV 5/0بود. پس از ادغام مناطق همپوشان، در نهایت تعداد 011 CNVRبا مجموع طول 50004کیلوجفت باز و میانگین 159کیلوجفت باز درسطح ژنوم گوسفندان ایرانی مورد مطالعه، شناسایی شد. در آنالیزهای آماری اثر عوامل ثابت گله، سال تولد و جنس حیوان مورد استفاده قرار گرفت. نتایج حاصل از پویش پیوستگی در سطح ژنوم ( )GWASبین CNVRهای شناسایی شده و شش صفت مورد مطالعه در این تحقیق نشان داد که برای دو صفت نسبت مدولا و ضریب تغییرات میانگین قطر الیاف هیچ CNVRمعنیداری شناسایی نمیشود درحالیکه برای صفات میزان تجعد به درجه به ازای هر میلیمتر، میانگین قطرالیاف، نسبت الیافی که مساوی یا بیشتر از 09میکرومتر هستند و انحراف معیار میانگین قطر الیاف به ترتیب 25 ،25 ،59و CNVR 14 معنیدار شناسایی شده است. در انتها بررسی ژنهای گزارش شده در این مناطق نشان داد که ارتباط برخی از این ژنها مانند ،KRTAP4.3 ،YAP1 ،STAT1 ،KRTAP6-1و FGF2با کیفیت