محمد حسین مرادی

این مطالعه به منظور بررسی اثرات مکل کیلات مواد معدنی کم نیاز (کیلات با اسید آلی، CTM) در آب آشامیدنی بر عملکرد رشد، صفات لاشه، هماتولوژی و بیوشیمی خون، وضعیت آنتی اکسیدانی و پاسخ ایمنی در جوجه های گوشتی تحت شرایط تنش حرارتی گردشی انجام شد. تعداد 240 قطعه جوجه گوشتی نر یکروزه راس 308 (12 پرنده در هر قفس) به طور تصادفی به یکی از 5 تیمار تخصیص داده شدند: شاهد مثبت (دمای نرمال)، شاهد منفی (تنش حرارتی)، CTM کم (شاهد منفی+سطح کم CTM در آب)، CTM متوسط (شاهد منفی+سطح متوسط CTM در آب) و CTM بالا (شاهد منفی+سطح بالا CTM در آب). مقدار مکمل CTM در آب آشامیدنی در روزهای 1 تا 10، 11 تا 20، 21 تا 30، 31 تا 40 و 41 تا 50 برای سطوح کم به ترتیب 0/2، 3/3، 6/6، 9/8 و 0/10 میکروگرم به ازای هر جوجه در روز بود. این مقادیر برای سطوح متوسط 55/0، 8/1، 6/3، 4 و 5/5 میلی گرم به ازای هر جوجه در روز و برای سطوح بالا به ترتیب 9، 15، 30، 40 و 45 میلی گرم به ازای هر جوجه در روز بود. نتایج نشان داد که کاهش در وزن بدن، خوراک مصرفی و افزایش ضریب تبدیل غذایی تا حدودی توسط مکمل CTM بویژه در سطح متوسط برطرف شد. نسبت هتروفیل به لنفوسیت و کل عیار پادتن علیه بیماری نیوکاسل در گروه های CTM متوسط و بالا مشابه گروه شاهد مثبت ولی بهتر از گروه شاهد منفی بود. همچنین فعالیت سوپر اکسید دیسموتاز سرم خون در گروه CTM بالا بیشتر از گروه شاهد منفی بود. نتیجه گیری کلی اینکه مکمل CTM در آب بویژه در سطح متوسط توانست بعضی از اثرات مضر تنش حرارتی را بهبود بخشد. نتایج همچنین پیشنهاد می کند که سطح بالای CTM بهتر از سایر سطوح مورد استفاده برای بهبود پاسخ ایمنی در جوجه های گوشتی تخت شرایط تنش حرارتی بود.