محمد حسین مرادی

به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف پروتئین و مکمل فایتوژنیک در جیره بر پایه ذرت-کنجاله سویا بر عملکرد، بیوشیمی خون و پاسخ آنتی بادی، از تعداد 288 قطعه جوجه گوشتی نر یکروزه (سویه راس 308) به مدت 42 روز استفاده شد. این آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی به صورت فاکتوریل 2 ×3 در 4 تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل 3 سطح پروتئین جیره (توصیه شده، 5/1 و 3 درصد کمتر از سطح توصیه شده) و 2 سطح مکمل فایتوژنیک (0 و 1/0 درصد) بودند. در روزهای 10، 24 و 42، میانگین خوراک مصرفی، افزایش وزن و ضریب تبدیل غذایی محاسبه گردید. عیار پادتن بر علیه ویروس بیماری های نیوکاسل و برونشیت به ترتیب از طریق آزمایش هماگلوتیناسیون و الایزا در روزهای 27 و 35 تعیین شد. در 42 روزگی، نمونه خون برای اندازه گیری برخی از فراسنجه های بیوشیمی جمع آوری شد. نتایج آزمایش نشان داد که استفاده از تیمار با پروتئین پایین (3 درصد کمتر از سطح توصیه شده) در مقایسه با تیمار با پروتئین نرمال سبب کاهش افزایش وزن، پاسخ ثانویه پادتن علیه نیوکاسل و برونشیت عفونی و افزایش ضریب تبدیل غذایی و غلظت تری-گلیسرید خون شد (05/0> P). اثر مکمل فایتوژنیک بر عملکرد رشد و فراسنجه های بیوشیمی خون معنی دار نبود. اما مکمل فایتوژنیک به طور معنی داری عیار اولیه پادتن علیه واکسن بیماری نیوکاسل را کاهش داد (05/0> P). اثر متقابل بین پروتئین جیره و مکمل فایتوژنیک بر عیار ثانویه پادتن علیه واکسن نیوکاسل مشاهده شد (05/0> P)؛ بطوریکه افزودن مکمل فایتوژنیک به جیره حاوی 5/1 درصد پروتئین کمتر عیار پادتن را افزایش داد. همچنین غلظت کلسترول سرم با افزودن مکمل فایتوژنیک به جیره کم پروتئین کاهش یافت (05/0> P). با توجه به نتایج این مطالعه، استفاده از مکمل فایتوژنیک فقط قادر به بهبود پاسخ آنتی بادی و سوخت و ساز کلسترول در جیره کم پروتئین (3 درصد کمتر از سطح توصیه شده) می باشد.