خشکی یکی از مهمترین عوامل محیطی محدودکننده کشت گیاهان چوبی می باشد. به منظور افزایش تحمل نهال های لیلکی ایرانی به تنش خشکی از طریق همزیستی با قارچ آربسکولار مایکوریزا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سال های 1397-1395 اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل مایکوریزا در دو سطح (تلقیح یا عدم تلقیح با Glomus moseae) و تنش خشکی در دو سطح (آبیاری یا عدم آبیاری) بود. تنش خشکی باعث کاهش معنی دار صفات رشدی از جمله محتوای آب نسبی، درصد ماده خشک اندام های هوایی و ریشه، محتوای کلروفیل کل، محتوای کاروتنوئید کل و شاخص پایداری غشاء سلولی و افزایش معنی دار محتوای پرولین شد. تلقیح ریشه نهال ها با قارچ مایکوریزا باعث بهبود محتوای آب نسبی (به میزان 14 درصد)، محتوای کاروتنوئید کل (به میزان 25 درصد)، درصد ماده خشک اندام های هوایی (به میزان 5/4 درصد)، درصد ماده خشک ریشه (به میزان 2/6 درصد) و ظرفیت آنتی اکسیدانی کل (به میزان 8/54 درصد) نسبت به نهال های تلقیح نشده گردید. همچنین شاخص پایداری غشاء سلولی، محتوای کلروفیل کل، محتوای فنل کل و فلاونوئید کل در نهال های تلقیح شده نسبت به نهال های تلقیح نشده چه در شرایط تنش خشکی و چه در شرایط آبیاری نرمال بیشتر بود. به طورکلی، نتایج نشان داد قارچ مایکوریزا باعث بهبود ویژگی های رشدی و کاهش اثرات سوء تنش خشکی از طریق افزایش ترکیبات آنتی اکسیدانی در نهال های لیلکی ایرانی گردید.
