مهدی حسین یزدی

مطالعه حاضر تاثیر رابطه متقابل بین سطح مصرف کاه گندم (صفر در برابر 5/7 درصد) را با سطح خام در جیره (16 در برابر 20 درصد) بر عملکرد رشد، فراسنجه های شکمبه ای، سنتز پروتیین میکروبی و متابولیت های خونی را مورد بررسی قرار داده است. آزمایش بر روی 48 راس گوساله هلشتاین (24 راس نر و 24 راس ماده) با میانگین سن 3 روز و میانگین وزن 4/39 کیلوگرم در قالب طرح فاکتوریل 2 در 2 و با تیمارهای زیر صورت گرفت: 1) جیره بدون کاه با سطح 16 درصد پروتیین خام؛ 2) جیره بدون کاه با سطح 20 درصد پروتیین خام؛ 3) جیره همراه با کاه با سطح 16 درصد پروتیین خام و 4) جیره همراه با کاه و سطح 20 درصد پروتیین خام. طول مدت آزمایش 73 روز بوده و گوساله ها در 53 روزگی از شیر گرفته شدند و بنابراین دوره قبل از شیرگیری 53 روزه، و دوره بعد شیرگیری 20 روزه بود. نتایج آزمایش حاضر نشان داد که مصرف استارتر تحت تاثیر مصرف کاه و سطح پروتیین خام قرار گرفت (05/0 > P) و استفاده از کاه و همچنین سطح بالاتر پروتیین خام سبب بهبود استارتر مصرفی گردید. افزایش وزن روزانه نیز تحت تاثیر مصرف کاه و سطح پروتیین بلالتر قرار گرفت (05/0 > P). بر همین اساس وزن شیرگیری و وزن پایان دوره در گوساله هایی که سطح پروتیین بالاتر دریافت کرده بودند نسبت به جیره هایی که سطح 16 درصد پروتیین دریافت کرده بودند بالاتر بود و همچنین وزن از شیرگیری در گوساله هایی که کاه مصرف کرده بودند نسبت به گوساله هایی که جیره بدون کاه داشتند بالاتر بود. دور سینه و ارتفاع جدوگاه در گوساله هایی که جیره بدون کاه و با سطح 16 درصد پروتیین را مصرف کرده بودند کمترین بود. نتایج تخمیر شکمبه ای نشان داد که گوساله هایی که کاه مصرف کرده بودند pH مایع شکمبه بالاتری در پیش از شیرگیری داشتند و مصرف پروتیین بالاتر کل اسید های چرب فرار در مایع شکمبه را نیز افزایش داد. افزایش سطح پروتیین و یا مصرف کاه در جیره سبب بهبود سنتز آلانتویین و همچنین به دنبال آن بهبود پروتیین میکروبی گردید و جیره حاوی کاه با 16 درصد پروتیین کمترین دفع نیتروژن ادراری را داشت که نشان دهنده بازدهی بالاتر نیتروژن در این تیمار در مقایسه با تیمارهای دیگر بود (05/0 > P). مصرف سطح بالاتر پروتیین سبب افزایش غلظت گلوکز، بتاهیدروکسی بوتیرات، پروتیین کل، آلبومین و انسولین خون در پیش از شیرگیری گردید. مصرف کاه سبب افزایش