حمیدرضا روستا

کاهش تلفات پس از برداشت خیار توسط ترکیبات دوستدار محیط زیست برای کشاورزان و مصرف کنندگان اهمیت زیادی دارد. از اینرو تأثیر تیمار پس از برداشت نانو ذرات اکسید روی و اکسید مس ستنز شده به روش سبز در چهار غلظت (0، 5/0، 5/1 و 3 درصد) به همراه تیمار پوشش بیوفیلم کربوکسی متیل سلولز (CMC) در دو سطح (عدم کاربرد و کاربرد) در دو زمان انبارمانی 6 و12 روز در خیار گلخانه‌ای رقم "صبا" مورد ارزیابی قرار گرفت. برای رسیدن به این منظور چهار آزمایش جداگانه انجام شد. در آزمایش اول با کاربرد عصاره رزماری میزان سنتز نانوذرات سبز از اکسید روی و اکسید مس مورد ارزیابی قرار گرفت و نتایج نشان داد که نانوذرات با اندازه 40-70 نانومتر و به شکل کروی سنتز شده است. در آزمایش دوم میزان بازدارندگی این نانو ذرات از رشد قارچ بوتریتیس در کشت درون شیشه‌ای ارزیابی شد و نتایج نشان داد که غلظت 3 درصد از نانوذرات اکسید مس و اکسید روی بطور کامل از رشد قارچ بوتریتیس جلوگیری می‌نماید. در آزمایش سوم میزان مهار کنندگی غلظت‌های مختلف نانوذرات اکسید روی و اکسید مس به همراه کاربرد و عدم کاربرد پوشش بیوفیلم CMC از رشد قارچ بوتریتیس روی برش‌های خیار در دو دمای 15 و 23 درجه سانتیگراد بررسی گردید و مشخص شد که استفاده از نانوذرات اکسید روی بهمراه پوشش بیوفیلم اثر بازداندگی از رشد قارچ بوتریتیس را بطور قابل توجهی افزایش می‌دهد و از رشد قارچ جلوگیری می نماید. میزان ماندگاری میوه‌های خیار در دمای 23 درجه سانتی گراد با بررسی خصوصیات فیزیکوشیمیایی در دو زمان 6 و 12 روز با تیمار نانوذرات اکسید روی و مس بهمراه پوشش بیوفیلم CMC در آزمایش چهارم بررسی گردید و نتایج نشان داد که تیمار ترکیبی نانوذرات اکسید روی 3 درصد و پوشش بیوفیلم CMC می‌تواند موثرترین تیمار جهت افزایش خصوصیات فیزیکوشیمیایی خیار از قبیل سفتی میوه، بازار پسندی، کلروفیل کل، ویتامین ث و کاهش میزان جمعیت میکروبی میوه‌های خیار در مدت انبارمانی باشد. بنابراین، استفاده از این نانوذرات سبز به همراه پوشش‌ بیوفیلم CMC، می‌تواند یک روش مناسب برای افزایش عمر انباری و حفظ کیفیت پس از برداشت خیار گلخانه‌ای در طول انبارمانی باشد.