1403/09/15
علیرضا طبیبی

علیرضا طبیبی

مرتبه علمی:
ارکید: https://orcid.org/0000-0002-5816-0950
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده:
نشانی: دانشگاه اراک- گروه الهیات
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
واکاوی و تحلیل نقد و فهم احادیث در مکتب حلّه
نوع پژوهش
پایان نامه های تقاضا محور و غیر تقاضا محور
کلیدواژه‌ها
مدرسه حلّه، ارزیابی روایات، سند، درایه الحدیث، دانش رجال، فقه الحدیث.
سال 1399
پژوهشگران ابراهیم ابراهیمی(استاد راهنما)، علیرضا طبیبی(استاد مشاور)، علی حسن بیگی(استاد مشاور)، سمیه کاکایی(دانشجو)

چکیده

پژوهش حول مباحث دینی و فقهی با تکیه بر روایات، زمانی کارآمد خواهد بود که روایات مورد استناد از حجیّت لازم برای این مسئله برخوردار باشند و اعتبار و اعتماد مورد نیاز، جز از راه بررسی و ارزیابی روایات حاصل نمی شود. این مسئله همواره در مکاتب حدیثی مورد توجه بوده است. مکتب حلّه یکی از این مکاتب حدیثی است که به فراخور نیاز فقهی به ارزیابی روایات پرداخته است امّا سبک ارزیابی آنها متفاوت با گذشتگان بوده و در اعتبارسنجی روایات، ارزیابی سند و راویان را در اولویت کار خود قرار داده اند. در این پژوهش که از روش مطالعه کتابخانه ای استفاده شده، مواد تحقیق از کتب دانشمندان مکتب حلّه و نیز آثار تاریخی، حدیثی، رجالی، فقهی، اصولی و غیره فراهم آمده است. نگارنده در این رساله کوشیده است تا پس از مروری بر چگونگی شکل گیری مدرسه حلّه و معرفی اجمالی تنی چند از عالمان این مدرسه، به بررسی تحلیلی دانش های حدیثی متأثر از سبک ارزیابی و فهم روایات در این مدرسه بپردازد. در پرتو این پژوهش می توان گفت مدرسه حلّه که متأثر از اندیشه افرادی چون ابن ادریس، ابن طاووس، محقق حلّی و علامه حلّی است، زمینه ساز شکل گیری دانش هائی چون درایه الحدیث و رجال در شیعه بوده است. مهمترین ویژگی این مکتب شیعی عبارت است از: اولویت بخشی به سند حدیث در مقابل متن، طرح ویژه بحث حجیّت و عدم حجیّت خبر واحد و گزینش مبنای نقلی در اعتبار آن، موضوعیت یافتن شروط راوی و قائل شدن نقش کلیدی برای دو شرط «ایمان» و «عدالت» راوی و در نتیجه تقسیم احادیث به چهار قسم «صحیح»، «حسن»، «موثق» و «ضعیف»، تدوین کتب رجالی و طرح بحث جرح و تعدیل راویان برای نخستین بار در شیعه، اعتباربخشی به روایات ضعیف و نقش پررنگ عمل اصحاب در این فرآیند.