1403/02/20
احمد امید علی

احمد امید علی

مرتبه علمی: استادیار
ارکید: https://orcid.org/0000-0002-3266-0180
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده ادبیات و زبان های خارجی
نشانی: دانشگاه اراک- گروه زبان و ادبیات عربی
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
بررسی کارکرد ابزار زبانی (جانشینی) در سوره مبارکه «النحل» از دیدگاه نظریه انسجام متن مایکل هالیدی و رقیه حسن
نوع پژوهش
مقاله چاپ‌شده
کلیدواژه‌ها
کلمات کلیدی: انسجام، متن، جانشینی، سوره النحل، مایکل ‌هالیدی و رقیه‌ حسن
سال 1402
مجله فصلنامه علمی لسان مبین
شناسه DOI
پژوهشگران مهدی سیف ، سید ابوالفضل سجادی ، ابراهیم اناری بزچلوئی ، احمد امید علی

چکیده

قرآن بلیغ‌ترین متنی است که در دسترس قرار گرفته است. برای بررسی و تحلیل این متن بی‌نظیر، پژوهشگران از روش‌ها و الگو‌های مختلفی بهره گرفته‌اند. یکی از روش‌های نوین بررسی متن، در قالب نظریه انسجام متنی هالیدی و حسن مطرح گردیده استبررسی متن قرآن از دیدگاه نظریه هالیدی و حسن بر اساس روابط معنائی که منجر به ایجاد انسجام می‌شوند، می‌تواند نشان دهد که چگونه با ابزار زبانی جایگزینی عنصری، توانسته است با لفظی اندک جانشین معنایی بسیار گردد و از تکرار نابجای یک صورت لفظی جمله یا جملاتی جلوگیری نموده و ضمن تکرار مفهوم و تداوم و استمرار معنا و خط فکری، متن منسجم و یکپارچه تولید کند. گاهی چندین آیه به حدی باهم گره خورده و ارتباط برقرار نموده که امکان حذف یا جابجایی یکی از آنها بدون ایجاد خلل در معنا و ایجاد ابهام و سردرگمی مخاطب امکان پذیر نیست. ابزار جانشینی در سوره «النحل» با ایجاد گره و پیوند از نوع هم‌طبقگی و ایجاد زنجیره انسجامی به ترتیب؛ جانشینی جمله‌ای، سپس اسمی و در پایان فعلی از بیشترین بسامد برخوردار هستند. تداوم و استمرار معنا و ایجاد ارتباط بین آیات بدون تکرار ضمیر‌های بسیار با رعایت اصل اقتصاد زبانی امری است که با بکارگیری دقیق ابزار جایگزینی در این سوره رخ داده است.