مشخصات پژوهش

صفحه نخست /معناشناسی واژگان بحر و یم در ...
عنوان معناشناسی واژگان بحر و یم در قرآن کریم
نوع پژوهش مقاله چاپ‌شده
کلیدواژه‌ها معناشناسی، سیاق، بحر، یم، قرآن کریم.
چکیده معناشناسی واژگان قرآن از روش های نوین پژوهش در قرآن کریم و در حقیقت مطالعه ی علمی معنا است. هم معنایی یا ترادف، از جمله شناخته شده ترین روابط مفهومی است که از دیرباز مورد توجه دستور نویسان بوده است. البته باید توجه داشت که در هیچ زبانی هم معنایی مطلق وجود ندارد؛ یعنی هیچ دو واژه ای را نمی توان یافت که در تمامی جملات بتوانند به جای یکدیگر به کار روند. هدف نگارندگان از این جستار، بررسی معناشناسی دو واژه بحر و یم در آیات قرآن کریم به شیوه توصیفی-تحلیلی است. بسیاری از تفاسیر کلمه یم را به معنای بحر گرفته اند. در مورد تفاوت این دو کلمه، با توجه به بررسی تمامی آیات، با نظر به سیاق و روابط هم نشینی و جانشینی کلمات، این نتیجه به دست آمد که کلمه (یمّ) فقط در مقام عذاب، مجازات و ترس استعمال شده است، اما واژه (بحر) کلی است. یعنی هم در زمینه عقوبت و هم رحمت الهی به کار برده شده است و استعمال آن در مقام رحمت الهی بیشتر است. همچنین یم به قسمتی از دریا اطلاق می شود که نزدیک به ساحل است. یعنی از وسط دریا تا ساحل را شامل می شود. اما واژه بَحر به کل دریا اطلاق می شود.کلمه (بحر) 41 مرتبه به صورت مفرد، مثنی و جمع و کلمه (یمّ) 8 مرتبه در قرآن کریم و در داستان حضرت موسی به کار برده شده است.
پژوهشگران ابراهیم اناری بزچلوئی (نفر دوم)، احسان رسولی کرهرودی (نفر اول)