|
عنوان
|
بررسی مبانی و دلایل رویکرد توقیفی بودن ترتیب آیات و سُوَر قرآن کریم
|
|
نوع پژوهش
|
پایان نامه های تقاضا محور و غیر تقاضا محور
|
|
کلیدواژه‌ها
|
بررسی مبانی و دلایل رویکرد توقیفی بودن ترتیب آیات و سُوَر قرآن کریم
|
|
چکیده
|
مسئلۀ توقیفیّت ترتیب آیات و سُوَر قرآن کریم، از مسائل مهم علوم قرآنی است که نه تنها به عنوان یک مبحث علوم قرآنی، بلکه یکی از مبانی علم تفسیر شناخته می‌شود که در تفسیر سیاقی آیات و تبیین مقاصد سوره‌ها، تأثیر مستقیم دارد. از دیرباز این پرسش در میان محققان علوم قرآنی مطرح بوده که آیا ترتیب کنونی آیات و سوره‌ها را رسول اکرم(ص) تعیین نموده‌اند که تخلف از آن جایز نباشد؟ یا صحابه خود به این چینش دست زده و نهایتا برآن اتفاق کرده‌اند؟ و به اصطلاح آیا این ترتیب، توقیفی است یا اجتهادی؟ در این‌باره از گذشته تاکنون میان محققان اختلاف نظر وجود داشته و دارد. باورمندان به توقیفیّت برای تأیید این نظریه، دلائل و مستندات متعدّدی از قرآن، روایات، تاریخ و عقل ارائه کرده‌اند که موضوع اصلی این رساله، اعتبار سنجی و ارزیابی این دلائل و مستندات است. پژوهش حاضر با استفاده از روش کتابخانه‌ای به گردآوری، تبیین و ارزیابی مستندات قرآنی، مستندات روایی، مستندات تاریخی و مستندات عقلی رویکرد توقیفیت پرداخته و به این نتیجه دست یافته است که مستندات ارائه شده تنها اصل وجود نظم و ترتیب میان آیات و سوره‌ها درمرحلۀ نزول را اثبات می‌کند؛ اما در خصوص جایگاه غیرنزولی سوره‌ها و برخی از آیات، مانند آیات مکیِ مندرج در سوره‌های مدنی و همچنین آیات مدنیِ مندرج درسوره‌های مکی، این مستندات توان اثبات نظریۀ توقیفیّت و انتساب این ترتیب به رسول خدا(ص) را ندارند.
|
|
پژوهشگران
|
محمد رضا شریفی نسب (دانشجو)، علی حسن بیگی (استاد راهنما)
|