مشخصات پژوهش

صفحه نخست /بررسی ترجمۀ تصاویر بلاغی ناظر ...
عنوان بررسی ترجمۀ تصاویر بلاغی ناظر به ادات تشبیه «کأنّ» در گزیدۀ ترجمه‌های فارسی و انگلیسی قرآن کریم
نوع پژوهش مقاله چاپ‌شده
کلیدواژه‌ها تشبیه، تصویر، بلاغت، ساختار نحوی، ترجمه
چکیده این مقاله، نشان می‌دهد چگونه مترجمان فارسی و انگلیسی حرف تشبیه «کأنّ» را که متداول ترین ادات تشبیه در قرآن است، در کل ۲۵ آیه از قرآن ترجمه کرده‌اند. ادات تشبیه از جمله ارکان چهارگانۀ تشبیه؛ و تشبیه نیز از فنون ادبی است که ذیل علم بیان در بلاغت اسلامی قرار می‌گیرد. در مطالعات اخیر، به جای صنعت تشبیه از تصویر تشبیهی استفاده می‌کنند که دو نوع حسی و خیالی در آن نقش دارند. این دو نوع تصویر، از جمله اجزای سازنده تصاویر بلاغی محسوب می‌شوند که عمدتاً در راستای اهداف دین‌شناختی قرآن عمل می‌کنند. این مقاله به شیوۀ توصیفی و از رهگذر بررسی تطبیقی ترجمه‌های برگزیده می‌کوشد تشبیه‌های ناظر به «کأنّ» را به مثابه متداول‌ترین ادات تشبیه بررسی کند. مترجمان فارسی و انگلیسی این تصاویر را تا به اندازۀ زیاد عین تصاویر متن اصلی معادل‌یابی و تصویر را به تصویر مشابه در زبان مقصد ترجمه کرده‌اند. مترجمان این ادات تشبیه را در سطح واژه، به «گویی» در فارسی و as if / though در انگلیسی برگردانده‌اند. مترجمان فارسی پس از این عبارت، از فعل‌های زمان حال یا آینده، و مترجمان انگلیسی از فعل‌های زمان گذشته بهره برده‌اند. با این حال، لازم است در برگردان تصاویر به ویژگی بافتی تشبیهات نیز توجه شود. در مجموع، مترجمان فارسی و انگلیسی به تبعیت از دسته‌بندی یارمحمّدی متأثر از نیومارک، تشبیه را به تشبیه مشابه اما گاه با صراحت بیشتر برگردانده‌اند. در انتخاب ترجمه‌ها ملاک پذیرش و مقبولیّت ترجمه‌ها از یک سو، و تقدیم و تأخر زمانی از دیگر سو ملاک بوده است. همۀ مترجمان این ادات تشبیه را به لفظ به لفظ ترجمه کرده‌اند.
پژوهشگران ابوالفضل حری (نفر اول)