|
چکیده
|
این کتاب، مجموعه مقالاتی دربارۀ بزرگداشت مرحوم دکتر ارباب شیرانی است. این جانب یک فصل را با عنوان سنجشگری فرهنگی ارباب شیرانی به نگاهی به رویکرد تطبیقی سعید ارباب شیرانی در بررسی گزارش های توراتی، قرآنی، و ادبی داستان یوسف را بررسی کرده است. دکتر سعید ارباب شیرانی (1316-1389)، معلم، مترجم، ناقد ادبی، و استاد دانشگاه بود که در عمر شریف خود آثاری اگر نه پرشمار، اما بس ارزشمند برای جامعۀ ادبی ایران به یادگار گذاشت. آز آن جمله است ترجمۀ کتاب تخیل فرهیخته از نورتروپ فرای، و صد البته ترجمۀ عظیم کتاب هشت مجلدی تاریخ نقد ادبی از رنه ولک. با این حال، یکی از کارهای ارزشمند ایشان که می توان آن را نمونه ای از یک اثر روشمند در رشتۀ ادبیات تطبیقی محسوب کرد، رسالۀ دکتری ایشان است که به سال 1975 از آن دفاع کرده، و به همت جناب دکتر مجد الدین کیوانی با عنوان اشکال یک اسطوره: گونه گونه گونی شخصیت ادبی حضرت یوسف (نیلوفر 1389) ترجمه و چاپ شده است. در این جستار کوتاه، همین کتاب استاد ارباب را از حیث مباحث ادبیات تطبیقی مرور می کنم. در واقع، ادعای اصلی این جستار کوتاه این است که اربا ب شیرانی در مقام تطبیق گر یا بهتر، سنجشگر فرهنگی (cultural comparatist) توانسته است گزارش های مختلف داستان یوسف را در قرآن، کتاب مقدس و برخی منظومه های غنایی فارسی و انگلیسی از جمله یوسف و زلیخای جامی و منظومۀ یوسف، یا عزیزکردۀ فرعون اثر آیلت، به طرزی نظام مند و مبتنی بر روش های مصطلح در ادبیات تطبیقی بررسی و سنجشگری فرهنگی کند.
|