|
عنوان
|
نقش کارکردهای تعلیمی در ساختیابی حکایات مولانا (مطالعه موردی: حکایت درویش صاحبکرامات
|
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپ‌شده
|
|
کلیدواژه‌ها
|
کارکردهای تعلیمی. حکایتهای مولانا
|
|
چکیده
|
بسیاری از حکایتهای مثنوی، هم در سطح روایت و هم در سطح عناصر، وابسته به حکایتهای دیگری هستند که پیش از مولانا آفریده یا ترکیب شدهاند. یکی از عوامل مهم این وابستگی، پیوندهایی است که هر متن، بر پایۀ روابط بینامتنی، با دیگر متون برقرار می سازد. براین اساس، نقش مؤلف در جایگاه معرّف و معلّم نیز، میتواند باعث وابستگی به زمینههای فرهنگی و متنی دیگر شود. بدینسان مؤلف از اضطراب تأثیر دیگران میکاهد و با اتّکا به تعلیم جنبههایی خاص از روایتهای پیشین، دست به بدخوانی خلاق میزند. این پژوهش بر آن است که با شیوه توصیفی ـ تحلیلی دریابد که چگونه کارکرهای تعلیمی، منجر به ساختیابی حکایت تازه مثنوی نسبت به حکایات متون مبدأ شدهاند؟ و درای نراستا، چه شگردهایی توسط مولانا به کار گرفته شدهاند؟ نتایج به دس تآمده از این پژوهش نشان میدهد که مولانا درجهت اثبات مطالب تعلیمی خود، با دخالتهایی همچون ترکیب و تلفیق پیرنگهای پیشین، درجهت خودی سازی آنچه از دیگران اخذ کرده است، میکوشد. همچنینن شگردهایی چون افزودن درونمایههای تعلیمی فرعی در کنار درونمایههای اصلی دو حکایت منبع، قرارگرفتن شاعر (در نقش معلم) در نقاب شخصیت ها، به عنوان معرّف نگرشی خاص، تغییر زاویۀ دید، اطناب در گفتگوها و بیان مطالب تعلیمی به شیوه تکگوییها و... از دیگر دخل و تصرفهایی است که مولانا درجهت دگرگون ساختن ساختارهای پیشین و ساختیابی حکایت های خود به کار گرفته است.
|
|
پژوهشگران
|
مهدی رضا کمالی بانیانی (نفر دوم)، مهرداد اکبری (نفر اول)
|