مشخصات پژوهش

عنوان	روشهای فهم و نقد حدیث در برخی از آثار آیت الله جوادی آملی(شرح زیارت جامعه کبیره، زن در آینه جلال و جمال، صهبای حج، نزاهت قرآن از تحریف، رازهای نماز، دنیاشناسی و دنیا گرایی درنهج البلاغه)
نوع پژوهش	پایان نامه های تقاضا محور و غیر تقاضا محور
کلیدواژه‌ها	قرائن فهم حدیث، معیارهای نقد حدیث، روشها، آیت الله جوادی
چکیده	حدیث دومین منبع دینی مسلمانان است.در نتیجه پایه رویکرد عالمان مسلمان در موضوعات مختلف پس از قرآن حدیث است.این منبع در گذر زمان دچار فراز و نشیب های گوناگونی شده است. از یک سو با فاصله نسل های بعدی از عصر صدور حدیث، فهم مقصود حدیث دشوار شده است. از سوی دیگر افرادی با انگیزه های گوناگون به جعل و تحریف حدیث مبادرت کرده اند. لذا بایسته است حدیث روشمندانه فهم گردد و نیز پالایش شود. عالمان مسلمان هریک با روش های مشابه یا خاص به فهم و نقد حدیث اقدام کرده اند ولی هیچ یک روش خود را در این باره توضیح نداده اند.آیت الله جوادی آملی با تسلط بر روایات و باور عمیق به نقش آنان در فهم دین در مباحث خویش همواره از حدیث بهره برده است نگارنده در صدد بر آمد تا روش فهم و نقد حدیث از سوی ایشان را کشف کرده تا این که گامی در جهت فهم و نقد روشمند حدیث برداشته باشد. لذا با کوششی که انجام گردید؛ روشن شد آیت الله پس از اطمینان از صدور روایت از معصوم (ع) وبررسی نسخه های متعدد وبهره از دانشهای ادبی از شواهد و قرائن بسیاری در فهم و نقد حدیث بهره برده است، که شواهد و قرائن ایشان در فهم حدیث عبارتند از: 1-قرائن متصل لفظی مانند: سیاق کلام، سؤال راوی و... 1-1 قرائن متصل غیر لفظی: سبب صدور 2-قرائن منفصل لفظی: مجمل و مبین، عام و خاص و...،2-1قرائن منفصل غیرلفظی: عقل، دیدگاه شارحان و... درآثاروی نیز می توان موانعی را برای فهم حدیث برشمرد مانند: تقطیع، تصحیف و... همچنین در زمینه نقد حدیث(سند، متن) از معیارها و روشهایی بهره برده اند:1- نقد متن حدیث مانند: عدم مخالفت با قرآن، عدم مخالف با سنت، همانند سازی احادیث و... 2-نقد سند: نیامدن نام راوی در کتب رجالی و... گفتنی است آیت الله جوادی با توجه به شواهد و قرائنی که در فهم و نقد حدیث به کار برده است می توان گفت ایشان از زمره عالمان متن گراست وسند را شاهدی بر تقویت و تضعیف حدیث گرفته، دیگرآنکه، کوشش در فهم و توجیه روایات به ویژه روایات امامیه درنزد آیت الله جوادی آملی بر نقد وکنار گذاشتن حدیث تقدم داشته است و بیشتر نقد ایشان بر روایات اهل سنت است.
پژوهشگران	علی حسن بیگی (استاد راهنما)