|
عنوان
|
بررسی مبانی و روش های فهم و نقد حدیث از دیدگاه علامه میرحامد حسین در «عبقات الانوار»
|
|
نوع پژوهش
|
پایان نامه های تقاضا محور و غیر تقاضا محور
|
|
کلیدواژه‌ها
|
حدیث، مبانی، روش ، فهم، نقد، علامه میرحامدحسین، عبقات الانوار.
|
|
چکیده
|
علامه میرحامد حسین هندی، یکی از عالمان شیعی است که تألیفات مهمی در دفاع از اعتقادات شیعه نگاشته است. کتاب «عبقات الانوار فی امامه ائمه الابرار» از جمله مهم ترین آثار این عالم گرانقدر است. علامه در این کتاب، از یک سو، به تبیین روایات دالّ بر امامت ائمه اهل بیت(ع) پرداخته و از سوی دیگر، روایات فضائل برخی از صحابه و به ویژه روایات مناقب سه خلیفه ی نخست را در بوته ی سنجش قرار داده است. فهم روایات دسته ی اول و نقد روایات دسته ی دوم، به جهت اینکه با اعتقادات مسلمانان نسبت به جانشینی پیامبر اسلام(ص) در ارتباط است، از اهمیّت زیادی برخوردار است. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی، مبانی و روش های علامه در فهم و نقد روایات نامبرده را در طی چهار فصل مورد بررسی قرار داده است. فصل نخست مشتمل بر کلیاتی است درباره ی اصطلاح شناسی واژگان کلیدی، شناخت فضای فکری- فرهنگی نگارش عبقات الانوار، شناخت شخصیت علامه میرحامد و معرفی اجمالی عبقات الانوار. در فصل دوم، مبانی فهم و نقد حدیث علامه را در سه قسم بدین شرح دسته بندی کرده ایم: مبانی مشترک فهم و نقد که اهمّ این مبانی عبارت اند از: مرجعیت قرآن و حجیت روایات پیامبر(ص)، روایات ائمه هدی(ع)، صفات پیامبر(ص)، عقل و گزارش های تاریخی در فهم و نقد حدیث. مبانی مختص فهم که شامل این موارد است: ارتباط معنایی اجزاء حدیث، حجیت گزارش های متعدد یک حدیث، ارتباط معنایی حدیث با احادیث دیگر، حجیت پاره ای از کتاب های انبیاء پیشین و حجیت فهم صحابه. مبانی مختص نقد مانند: تساوی جرح و تعدیل راوی و لزوم وجود مرجّح، مقدوح بودن راوی که ناصبی، کارگزار دستگاه مخالف ائمه(ع) و قدریّ باشد، عدم اعتبار همه ی روایات فضائل معاویه و حجیت مسلمات دینی و مذهبی در نقد حدیث. مهم ترین دستاورد فصل سوم این است که علامه در فهم احادیث امامت ائمه(ع)، روشمندانه و با جامع نگری نسبت به قرائن فهم حدیث، اقدام به استخراج قرائن متصل و منفصل از روایات و منابع اهل سنت کرده و بر پایه ی این قرائن، امامت و وصایت امیرالمومنین(ع) و دیگر امامان(ع) را در احادیثی همچون: حدیث غدیر و ثقلین اثبات کرده است. حاصل فصل چهام این است که علامه با تمسک به دو روش نقد بیرونی و درونی حدیث و با استناد به معیارهای مورد پذیرش اهل سنت و مستندات و شواهد موجود در منابع آنان، روایات فضائل برخی از صحابه، همانند سه خلیفه ی نخست ر
|
|
پژوهشگران
|
علی حسن بیگی (استاد راهنما)
|