|
عنوان
|
تحلیل زیبایی شناسی آیات قرآن کریم بر پایه عنصر انسجام و پیوستگی (بررسی موردی سوره های جزء سی ام )
|
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپ‌شده
|
|
کلیدواژه‌ها
|
زیبایی شناسی، انسجام و پیوستگی، قرآن کریم، جزء سی ام، آیات قیامت.
|
|
چکیده
|
از جمله عواملی که در آفرینش زیبایی های قرآن کریم و کشف ظرافت ها و لایه های پنهان آن نقش برجسته ای دارد، مسالۀ انسجام و پیوستگی آن است. نظریۀ انسجام و پیوستگی متن نخستین بار توسّط هالیدی و حسن مطرح شد. از دید آنان، انسجام یکی از ویژگی های روساختی متن است که به واسطۀ عناصر دستوری، واژگانی و پیوندی ایجاد می شود؛ امّا پیوستگی، ویژگی ای ژرف-ساختی بوده و با توجّه به موقعیت های بیرون از متن همانند شرایط اجتماعی، فرهنگی و دانش پیش زمینه درک می شود. این پژوهش در صدد است تا با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی کارکرد هنری و زیباشناختی انسجام و پیوستگی در برخی آیات سوره های جزء سی ام قرآن که بیشتر به مسألۀ قیامت و معاد پرداخته اند، با تکیه بر نظریۀ هالیدی و حسن بپردازد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که عنصر انسجام و مؤلّفه های آن به دلیل حضور در برونۀ متن، نقش برجسته تری در آشکار نمودن زیبایی ها و اسرار آیات منتخب ایفا نموده است. همچنین از بین عناصر انسجامی بررسی شده در آیات، ارجاع پسینی و حذف و تکرار لفظی با بزرگ جلوه دادن و قابل درک نبودن واقعۀ قیامت؛ تکرار ساختار ترکیبی با حرکت بخشی به تصاویر قیامت و ایجاد فضای ترس و وحشت؛ تضادّ و تقابل و تناسب با ترسیم فضاهای هماهنگ با بهشت و دوزخ، نقش عمده ای در تبیین مفاهیم مرتبط با قیامت داشته اند.
|
|
پژوهشگران
|
مهرانگیز خدابخش نژاد (نفر دوم)، قاسم مختاری (نفر اول)
|