مشخصات پژوهش

عنوان	نقدی تاریخی بر کتاب «خواجه نظام الملک» اثر سید جواد طباطبائی
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده
کلیدواژه‌ها	نظام الملک، نقد تئوریک، نقد متدلوژیک، نقد فاکتولوژیک، نقد اخلاقی
چکیده	کتاب «خواجه نظام الملک» از آثار ارزشمند سید جواد طباطبائی است. موضوع این کتاب برررسیشخصیت خواجه نظام الملک طوسی می باشد. محور تالیف کتاب بر اساس خوانشی است که نویسنده از کتاب سیاست نامه یا سیر الملوک نوشته نظام الملک بدست می دهد. این اثریکی از نوشته های مفیدی است که در این زمینه تالیف شده است که نگارنده تلاش می کندبرخی از مبانی اندیشه سیاسی در ایران را در قالب بیان اندیشه خواجه نظام الملک طوسی تبییننماید. با این حال از نگاه یک نوشته تاریخی یا نثری که در بستر تاریخی نگاشته شده است می توان نقدهایی در زمینه تئوریک (نظری)، متدلوژیک (روش شناسی)، فاکتولوژیک (واقعه شناسی) و اخلاقی بدان وارد ساخت.جدی ترین نقدتئوریک آن عدم تعریف دقیق چارچوب نظری بحث است. در یک نگاه نقادانه متدلوژیک نیز باید گفت او ازمفاهیم مطرح شده در کتاب تعریف دقیقی ارائه نمی سازد. بعلاوهنویسنده آشنائی کافی با تاریخ ایران ندارد و همین موضوع جدی ترین نقد فاکتولوژیک بدین اثر می باشد. در زمینه اخلاقی نیز عدم ارجاع کافی به منابع و صاحبان برخی ازاصطلاحات و نظریات،اخلاق علمی آن را زیر سوال می برد. لذا پژوهش حاضر به روش توصیفی ـ تحلیلی کوشیده است ضمن ارائهگزارشیمختصر از محتویات کتاب به این پرسش اصلی پاسخ دهد که چه نقدی هایی را می توان در زمینه های تئوریک، متدلوژیک، فاکتولوژیک و اخلاقی بدین کتاب وارد ساخت؟درپاسخ باید گفت؛ یافته های پژوهش حکایت از آن دارد که کتاب «خواجه نظام الملک» در اصل اثری بر پایه خوانش نویسنده از کتاب سیاست نامه خواجه نظام الملک است و می توان نقد هائی در زمینه های تئوریک، متدولوژیک، فاکتولوژیک و اخلاقی بدان وارد ساخت. بعلاوه در حد توان تلاش شده استراهکارهایی به منظور رفع اشکالات مطرح شده ارائه گردد.
پژوهشگران	محمد حسن بیگی (نفر اول)