عنوان
|
تولید بذر حقیقی در سیرهای بومی و فرآیند تکوین اندامهای زایشی آن
|
نوع پژوهش
|
ابداع
|
کلیدواژهها
|
فرآیندتکوین اندام های زایشی تولید بذر حقیقی سیرهای بومی
|
چکیده
|
در بین گونه های آلیوم، سیر (Allium sativum L.) دومین محصول مهم اقتصادی بعد از پیاز محسوب شده و کاشت آن از خط استوا تا عرض جغرافیایی 50 درجه امکان پذیر است. سیر یک گیاه عقیم بوده و امروزه تولید آن بطور کامل از طریق تکثیر غیرجنسی (حبه ها یا Clove) صورت می گیرد. دلایل عقیمی در سیر ممکن است به سبب تخریب تاپتوم، عوامل بیماریزا مانند باکتریها، میکوپلاسما و یا ویروسها، حذف کروموزومی، یا رقابت برای مواد غذایی بین گل و سیرچه های هوایی در گل آذین در حال نمو باشد. محققین وجود سیرچه های هوایی را علت اصلی عقیمی سیر می دانند. عقیمی در سیر، مانع از بهبود خصوصیات مهم اقتصادی از جمله مقاومت به آفات، محصول بالاتر و کیفیت بهتر آن شده و یا این خصوصیات را به طور محسوس کاهش می دهد. بنابر این تلاش های زیادی برای باز گرداندن باروری به سیر توسط محققین انجام شده است. سیر تحت تاثیر فرآیند انتقال از تکثیر جنسی به تکثیر غیر جنسی قرار دارد. انسان این فرآیند را با انتخاب روش تکثیر (برداشت قبل از گلدهی در مناطق مرطوب، مصرف ساقه گلدهنده به عنوان سبزی خوراکی و افزایش اندازه سوخ) تسریع کرده است. تکثیر غیر جنسی سیر زیان های قابل توجهی را بدنبال خواهد داشت که عبارتند از: پایین بودن نسبت تکثیر (مهمترین مورد)، هزینه بالای انبارداری، تلفات ناشی از انبارداری مانند جوانه زنی و فاسد شدن، دائمی شدن آفات و بخصوص بیماریها و گسترش سریع آلودگی های ویروسی که نهایتاً کاهش محصول را بدنبال خواهد داشت. با ازدیاد جنسی و تشخیص منابع مقاومت و انتقال آن می توان این مشکلات را به حداقل رسانید. احتمال اینکه سیر تکثیر شده از طریق بذر فاقد ویروس یا دارای ویروس کم باشد، یک انگیزه قوی برای تکثیر بذر واقعی سیر بوده است. همچنین هزینه تولید بذر در سیر، کمتر از هزینه گندزدایی ویروس ها و نماتدها است. زیرا کاشت، برداشت، ذخیره و جابجایی بذرها راحت تر از سیرچه ها می باشد. در صورت تولید بذر واقعی سیر، می توان از بروز و انتقال بیماریهای گیاهی به خصوص بیماری های ویروسی، به شدت جلوگیری نمود. امکان انتقال مقاومت ها با دورگ گیری های درون و بین گونه ای فراهم می-شود. هزینه بالای مصرف سیرچه برای کاشت و هزینه های انبارداری و تلفات سیر ناشی از انبارداری و حمل و نقل نیز بشدت کاهش می یابد. همچنین امکان ایجاد تنوع و تولید ارقام و واریته های جدید و
|
پژوهشگران
|
عبدالکریم چهرگانی راد (نفر دوم)، احمدرضا عباسی فر (نفر اول)
|