مشخصات پژوهش

عنوان	ارزیابی شاخص های کارایی مصرف انرژی در تولید گلرنگ
نوع پژوهش	طرح پژوهشی خاتمه‌یافته
کلیدواژه‌ها	گلرنگ، تحلیل انرژی، تحلیل پوششی داده ها، تحلیل اقتصادی، انتشار گازهای گلخانه ای.
چکیده	آنالیز انرژی جهت مدیریت صحیح منابع مصرفی به منظور بهبود تولید هر محصول کشاورزی ضروری بوده و از این طریق فعالیتهای تولیدی کارآمد و اقتصادی، مشخص می شود. در این تحقیق با استفاده از نهاده ها و ستانده های انرژی و هزینه ای تولید گلرنگ در استان اصفهان (منطقه جلگه)، ارزیابی انرژی، اقتصادی، انتشار گازهای گلخانه ای و کارائی واحد ها با استفاده از تکنیک تحلیل پوششی داده ها انجام پذیرفت. داده ها از مجموع 30 مزرعه تولید گلرنگ با استفاده از پرسشنامه و مصاحبه حضوری جمع آوری گردید. نتایج نشان داد که میزان انرژی ورودی و خروجی به ترتیب 1/30843 و 71/67585 مگاژول بر هکتار است. بیشترین میزان سهم انرژی مصرفی را بترتیب کودهای شیمیایی (18/48%)، سوخت (55/24%) و آب مصرفی (44/12%) بخود اختصاص داده است. میزان مصرف انرژی های تجدید ناپذیر حدود 58% بیشتر از انرژی های تجدیدپذیر است که بیشتر شامل استفاده از کود شیمیایی اوره می شود. نتایج حاصل از تحلیل اقتصادی حاکی از این است که کل هزینه تولید و درآمد تولید گلرنگ بترتیب 347/23 و 656/76 میلیون ریال بر هکتار می باشد. در بین نهاده های تولیدی هزینه نیروی انسانی (12/37%) و سپس هزینه ماشین آلات (29/35%) بیشترین هزینه ها را بخود اختصاص دادند. درآمد خاص تولید 308/53 میلیون ریال بر هکتار و نسبت سود به هزینه 283/3 محاسبه گردید که نشان دهنده اقتصادی بودن تولید این محصول در منطقه جلگه است. مصرف سوخت ها با 49% و سپس کود اوره با 35% بیشترین سهم را در انتشار گازهای گلخانه ای در تولید گلرنگ دارند. میانگین کارائی فنی، کارائی فنی خالص و کارائی مقیاس محصول گلرنگ به ترتیب 28/94%، 93/99% و 33/94% بدست آمد. بر اساس مدل CCR بیشترین میزان مصرف مازاد واحدهای ناکارا بترتیب مربوط به نهاده های کودهای شیمیایی و بخصوص کود اوره (58%)، سوخت دیزل (18%)، آب مصرفی (12%) و بذر مصرفی (8%) می باشد. واحدهای 5، 7 و 8 دارای کارایی فنی خالص 100% می باشند ولی کارایی فنی آنها کامل نیست بنابراین این واحدها موضعاً کارا هستند و ناکارایی آنها ناشی از نارکارایی مقیاس یا شرایط واحد تولیدی است. کارایی واحدهای 9، 14 و 17 در هر دو مدل BCC و CCR کمتر از 100% است بنابراین ناکارایی این واحدها ناشی از ناکارایی مقیاس یا ناکارایی شرایط واحد تولیدی و همچنین ناکارایی مدیریتی است.
پژوهشگران	عبداله ایمان مهر (مجری)