مشخصات پژوهش

عنوان	رهبر شایسته مدینه فاضله بر اساس علم النفس صدرایی
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده
کلیدواژه‌ها	ملاصدرا، فلسفه سیاسی متعالیه، رهبر مدینه فاضله، نفس رهبر، شایسته سالاری
چکیده	وجود حاکم ، یک ضرورت عقلی است و در جامعه ای با هویت اسلامی علم و تقوا و عدالت مهمترین ویژگی او خواهد بود. قران کریم، ولایه را امری تشکیکی دانسته که از ولایه الله شروع و در مرتبه نازل تر ولایه الرسول وسپس ولایه الامام و در بیان امامان هدی (س) ولایه فقیه حجت کامل ایشان بر خلق معرفی شده است . سؤال این است که حقیقت این ولایت چیست که با سریانی تشکیکی از ولایت حقه حقیقیه شروع و به ولایت مومنان ختم می گردد؟برای پاسخ باید «خلیفه الله » را شناخت که هم صبغه الهی دارد وهم جنبه ناسوتی و این مهم ضرورت شناخت لایه های عمیق وجودی انسان را مضاعف نموده است.با شروع اندیشه و حکمت یعنی از آغاز خلقت انسان ،مسأله علم النفس مورد التفات حکیمان بوده و حکیم ملاصدرا همچون سایر تعمق ها و نو آوری های خود مبانی رصین حکمت متعالیه را در ساحت علم النفس جاری ساخته و مبتنی بر وحی و کشف به معرفی ویژگی نفس شایسته راهبری اقدام نموده است .از دیدگاه او جامعه، مجموعه نفوس بشری و ظرف تکامل نفس انسانی است و بین اولویت های تربیتی و مراتب تکوینی نفس و بین اولویت های تربیتی و سیاسی جامعه تناظر وجود دارد؛ وی اصول حکمت متعالیه از جمله اصالت و تشکیک در وجود ونیز تساوق بین خیر و وجود را هم در تبیین حقیقت نفس و هم حقیقت جامعه جاری ساخته ،بر پایه آن کمال جامعه را در پیروی از فضایل در جهت ساختن مدینه فاضله دانسته که «حکیم متأله» همچون قلب به آن جامعه روح و نشاط می دهد و با صلابت و از نفوذ رذایل اخلاقی در کالبد اجتماع جلوگیری می کند . بنابراین صلاحیت رهبری مدینه فاضله بر اساس تکامل نفس راهبر اوست .این نوشته حاصل تحقیق و مطالعه در آثار مختلف ملاصدرا و استنباط آثار اجتماعی سیاسی اندیشه اوست.
پژوهشگران	مهدی ایمانی مقدم (نفر اول)