|
عنوان
|
ارزیابی پتانسیل آسیب پذیری به آلودگی نیترات با استفاده از مدل های دراستیک و سینتکس (مطالعه موردی: آبخوان دشت الشتر- استان لرستان )
|
|
نوع پژوهش
|
پایان نامه های تقاضا محور و غیر تقاضا محور
|
|
کلیدواژه‌ها
|
پتانسیل آسیب پذیری، آلودگی نیترات، دراستیک، سینتکس، آبخوان الشتر
|
|
چکیده
|
با توجه به نیاز روزافزون جوامع بشری به منابع آب زیرزمینی به ویژه در مناطق خشک، حفاظت و جلوگیری از آلودگی این منابع امری ضروری است. در این تحقیق، جهت شناسایی نواحی آسیب پذیر آبخوان دشت الشتر در برابر آلودگی از دو روش دراستیک و سینتکس استفاده شد. در گام نخست نقشه حساسیت دشت برای هر یک از مدل های مورد نظر، با توجه به لایه های اطلاعاتی که شامل محیط آبخوان، بخش اشباع، عمق سطح ایستابی، میزان تغذیه آبخوان، شرایط خاک، هدایت هیدرولیکی و توپوگرافی می باشند، در محیط Gis، تهیه گردید. در گام بعدی، لایه نیترات با توجه به داده های نیترات اندازگیری شده از چاه های دشت، تهیه شد. به منظور حصول اطمینان از کارکرد روش های مورد استفاده، همبستگی بین لایه نیترات و نقشه آسیب پذیری مدل های یاد شده، به روش همبستگی پیرسون، محاسبه گردید. با توجه به بالاتر بودن ضریب همبستگی محاسبه شده بین مدل دراستیک و لایه نیترات، این مدل برای ارزیابی آسیب پذیری منطقه مورد مطالعه مناسب تر شناخته شد و واسنجی مدل یاد شده صورت گرفت و ضرایب پارامتر های آن به روش AHP تصحیح شدند. در نهایت با مقایسه کردن نقشه های آسیب پذیری مدل های دراستیک نرمال و دراستیک اصلاح شده، با لایه نیترات، مدل مناسب برای ارزیابی آسیب پذیری منطقه انتخاب شد. نتایج بدست آمده، بیانگر آن است که مدل دراستیک اصلاح شده با ضریب همبستگی 79 درصد، مدل مناسب تری برای این آبخوان می باشد. بر اساس نقشه مربوط به آن، 67 درصد از کل مساحت منطقه مورد مطالعه دارای آسیب پذیری قابل اغماض، 24 درصد دارای آسیب پذیری خیلی کم و 9 درصد دارای آسیب پذیری کم می باشد. علاوه بر نتایج حاصل از همبستگی میان غلظت نیترات و شاخص آسیب پذیری، مطابقت قابل قبولی بین غلظت نیترات اندازه گیری شده و کلاس های خطرپذیری وجود دارد. با توجه به بالا نبودن خطرپذیری آبخوان نسبت به آلودگی، میتوان نواحی دارای آسیب پذیری قابل اغماض و بدون خطر را مکانی برای دفن زباله ها و فضولات و همچنین محیط های مناسبی برای احداث شهرک های صنعتی و کارخانجات درنظرگرفت.
|
|
پژوهشگران
|
امیر پور حقی (استاد مشاور)، ناصر گنجی خرم دل (مرحوم) (استاد راهنما)، معصومه شمس (دانشجو)
|