مشخصات پژوهش

عنوان	بررسی تطبیقی نمادهای اجتماعی در شعر صلاح عبدالصبور و امیرهوشنگ ابتهاج
نوع پژوهش	مقاله ارائه‌شده
کلیدواژه‌ها	ادبیات تطبیقی، نمادهای اجتماعی، صلاح عبدالصبور، امیرهوشنگ ابتهاج.
چکیده	صلاح عبدالصبور(1981-1931م.) از جمله شاعران نوگرای معاصر عرب است که در شعر خود گرایش های سیاسی و اجتماعی دارد و انسان، مسائل و مشکلات او در جامعه دغدغه اصلی وی را تشکیل می دهد. اغلب سروده های عبدالصبور تصویر جامعه معاصر مصر و در عرصه گسترده تر جهان عرب است که شاعر متأثر از مکتب سمبولیسم غربی - به دلیل عدم آزادی بیان- با بهره مندی از رمز و سمبل، اندیشه های اصلاح طلبانه خود را بازگو می کند؛ از این رو سمبل و رمز در شعر عبدالصبور کارکردی اجتماعی می یابد و شاعر از نمادهای مرسومی چون شب، سحر، کبوتر و یا استفاده نمادین از رنگ ها که در ادبیات و فرهنگ ملت ها القاگر مفاهیم مشترک و مشابهی است برای بیان اغراض اجتماعی و تأملات شاعرانه خود بهره می برد. از همتایان معاصر عبدالصبور در ادبیات فارسی می توان به امیر هوشنگ ابتهاج (1306-) اشاره کرد. وی از غزلسرایان معاصر است که پس از پشت سر نهادن گرایش های عاطفی و تغزلی، در شمار شاعران نوگرای نیمایی جای می گیرد و متأثر از شاخصه های شعر نیما- که در حقیقت بنیانگذار سمبولیسم اجتماعی در شعر معاصر فارسی است- به دلیل فضای سیاسی تاریک و خفقان موجود در عصر پهلوی از سمبل و رمز برای بیان اندیشه های انتقادی خود بهره می برد. در شعر وی نیز نمادهای مرسوم، تصویرگر احساسات و آرمان خواهی شاعر است که در قالب صنعت پردازی ادبی و تصویرگری شاعرانه القاکننده مفاهیم و پیام اصلی وی به مخاطب است. به نظر می رسد که عبدالصبور و ابتهاج در استفاده از سمبل و نماد در شعر، رویکردی مشابه داشته و نمادهای مرسوم در شعر آنان برای بیان مفاهیمی یکسان از جمله آزادی، عدالت اجتماعی، پیروزی و... به کار رفته است.
پژوهشگران	سمیرا فراهانی (نفر دوم)، ابراهیم اناری بزچلوئی (نفر اول)