عنوان	ارزیابی دلایل عقلی آیت‌الله جوادی آملی بر ساز گاری عدل الاهی با آیات خلود در عذاب
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده
کلیدواژه‌ها	خلود عدل تجسم اعمال
چکیده	مسئله «خلود و جاودانگی عذاب» برخی از دوزخیان، از مباحث مهم تفسیری و کلامی است و همیشه مورد توجه و اهتمام اندیشمندان اسلامی بوده است. سؤال اساسی در مسئله مذکور، سازگاری آن با عدل الاهی است که آیا عذاب ابدی و نامحدود، برای ارتکاب اعمال خلاف «محدود» دنیایی، با عدل الاهی سازگار است؟ در این زمینه بین اندیشمندان اسلامی تفاوت دیدگاه وجود دارد. برخی از آنان، خلود و عذاب ابدی را با عدل الاهی ناسازگار دانسته و در نتیجه نظریه «انقطاع عذاب دوزخ» را برگزیده‌اند. برخی دیگر، خلود و عذاب ابدی را با عدل خدا منافی ندانسته و در نتیجه به خلود و دوام عذاب معتقد شده‌اند. آیت‌الله جوادی آملی ازجمله اندیشمندانی است که خلود و عذاب ابدی را با عدل خدا ناسازگار ندانسته و در زمینه تبیین خلود و دوام عذاب برای برخی از دوزخیان، دلایلی عقلانی ارائه کرده است. در این پژوهش، با روشِ تحلیلی-توصیفی، دلایل عقلی ایشان بر خلود و دوام عذاب، مورد ارزیابی و نقد قرار گرفته و بیان شده است که با این دلایل نمی‌توان خلود قرآنی را تبیین عقلانی و مسئله تعارض خلود با عدل الاهی را مرتفع کرد؛ اگرچه اصل ظهور آیات قرآن مبنی بر خلود و عذاب ابدی برای برخی از دوزخیان، قطعی و غیرقابل‌انکار است.
پژوهشگران	نوراله کریمیان کریمی (نفر چهارم)، محمد ابراهیمی راد (نفر دوم)، حمید امامی فر (نفر اول)، محمد غلامی (نفر سوم)