عنوان	بررسی سطوح دانه گیاه خاکشیر(Descurinia Sophia) در مقایسه با ویتامین سی، بر عملکرد، متابولیتهای خونی و بافت شناسی ژژنوم جوجه های گوشتی در شرایط تنش گرمایی
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده
کلیدواژه‌ها	استرس گرمائی، خاکشیر، جوجه گوشتی، عملکرد، بافت شناسی ژژنوم
چکیده	سابقه و هدف: امروزه صنعت طیور، نقش قابل توجهی در زنجیره غذایی انسانی بر عهده داشته و محصولات آن در تأمین نیاز پروتئینی سهم به سزایی دارند. در سیستم‌های مدرن تولید طیور برای بدست آوردن بازدهی اقتصادی بالا، پرندگان تحت سیستم‌های پرورشی متراکم پرورش داده می‌شوند و افزایش تراکم و سایر پارامترهای مختلف دخیل در پرورش در فصول گرم، تنشهای مختلف بخصوص تنش گرمایی را افزایش خواهد داد، که این امر کاهش رشد و عملکرد را به دنبال دارد که در نهایت ساز و کار‌های دفاعی بدن را تضعیف کرده و پرنده را مستعد ابتلا به بیماری می‌کند. تحت چنین شرایطی اغلب از ترکیبات خوراکی ویژه برای جلوگیری و یا کاهش اثرات مضر تنش و همچنین بهبود عملکرد و بازده غذایی استفاده می‌شود. تنش گرمایی یکی از معضلات مهم در صنعت طیور است، زیرا دارای اثرات مخربی بر عملکرد تولیدی و سلامت پرنده دارد که در کشورهای با اقلیم گرمسیری، باعث ضرر میلیون دلاری خواهد گردید. مواد و روشها: به منظور بررسی سطوح دانه گیاه خاکشیر(Descurinia Sophia) در مقایسه با ویتامین سی برعملکرد، متابولیتهای خونی جوجه های گوشتی در شرایط استرس گرمایی آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام پذیرفت. در این پژوهش تعداد 500 قطعه جوجه گوشتی سویه راس 308 با 5 تیمار، 4 تکرار و 25 قطعه جوجه در هر واحد آزمایشی به مدت 42 روز پرورش داده شدند. تیمارهای مختلف آزمایشی شامل: 1) تیمار کنترل مثبت شامل ‌جیره کنترل بدون افزودنی در شرایط پرورش نرمال‌، 2) تیمار کنترل منفی شامل ‌جیره کنترل بدون افزودنی در شرایط پرورش تحت تنش گرمایی، 3) تیمار ویتامین سی شامل ‌جیره کنترل همراه با 2/0 درصد ویتامین سی در شرایط پرورش تحت تنش گرمایی ، 4) تیمار 4 شامل ‌جیره کنترل همراه با نیم درصد دانه خاکشیر در شرایط پرورش تحت تنش گرمایی ، 5) تیمار5 شامل ‌جیره کنترل همراه با یک درصد دانه خاکشیر در شرایط پرورش تحت تنش گرمایی‌ بودند. در طول آزمایش، وزن بدن، مصرف خوراک در پایان دوره‌های آغازین، رشد و پایانی اندازه گیری شد، در روز 42، یک قطعه جوجه از هر تکرار به ‌طور تصادفی انتخاب و از طریق ورید بال خون گیری انجام گرفت. دو نمونه خون یکی به داخل لوله‌های ونوجکت محتوی 5/0 سی سی ماده ضد انعقاد اتیلن دی آمین تترا استیک اسید (EDTA)، جمع آوری و به‌ منظور اندازه‌گیری فراسنجه‌های هماتولوژی خون (میزان گلبول قرمز، گلبول سفید، هموگلوبین، هماتوکریت و جمعیت تفریقی گلبول‌‌های سفید ) و بخش دیگری از خون به داخل لوله‌های عاری از ماده ضد انعقاد به‌ منظور جداسازی سرم خون، جهت اندازه گیری متابولیتهای بیوشیمیایی سرم منتقل شد. نتایج: تیمارهای مختلف آزمایشی بر مولفه وزن بدن 24 و 42 روزگی تفاوت معنی‎دار ایجاد کرد ( 05/0>P). همچنین در مورد صفاتی مانند افزایش وزن روزانه، ضریب تبدیل خوراک و مصرف خوراک در دوره های مختلف شامل 10 تا 24 روزگی، 24 تا 42 روزگی، 1 تا 42 روزگی بین تیمارهای آزمایشی تفاوت معنی داری وجود داشت ( 05/0>P) ولی بین تیمارهای آزمایشی در بازه زمانی 1 تا 10 روزگی تفاوت معنی داری نداشتند. تیمارهای مختلف آزمایشی تاثیر معنی داری بر تری گلیسیرید، کلسترول کل سرم و صفات بافت شناسی مختلف مربوط به قسمت ژژنوم روده باریک داشتند ( 05/0>P). در بسیاری از صفتهای عملکردی، تیمار 5/0درصد خاکشیر در شرایط تنش گرمایی، بالاتر از تیمار کنترل منفی بود، اگرچه هنوز با تیمار کنترل مثبت تفاوت وجود داشت. نتیجه گیری: در کل، اگرچه تیمار کنترل مثبت بدون تنش عملکرد بالاتری داشت ولی در صورت وجود شرایط تنش در پرورش بین تیمارهای موجود در این تحقیق، استفاده از 5/0 درصد خاکشیر میتواند برای بهبود صفات عملکردی، در جیره جوجه های گوشتی استفاده شود.
پژوهشگران	ایمان حاج خدادادی (نفر دوم)، حسینعلی قاسمی (نفر سوم)، ماندانا کلنگری (نفر اول)