عنوان	کاربرد نقشه ها ی مفهومی به عنوان ابزار سنجش تکوینی و تأثیر آن بر یادگیری و اضطراب امتحان
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده
کلیدواژه‌ها	اضطراب امتحان، درس علوم، سنجش برای یادگیری، سنجش تکوینی، نقشه مفهومی، یادگیری.
چکیده	زمینه و هدف: نقشه ی مفهومی در سنجش می تواند به فرایند ساخت دانش توسط فراگیر کمک نماید. در کشور ما مطالعات اندکی در حوزه ی اثر سنجش بر یادگیری انجام شده است و اثر سنجش بر اضطراب به‌عنوان یک عامل بازدارنده یادگیری می تواند تعیین کننده ی کارآمدی آن ابزار باشد. پژوهش حاضر به‌منظور بررسی اثربخشی نقشه‌ی مفهومی به‌عنوان ابزار سنجش تکوینی بر یادگیری درس علوم و اضطراب امتحان دانش‌آموزان پایه‌ی ششم ابتدایی انجام شده است. روش‌ها: روش پژوهش شبه آزمایشی با پیش‌آزمون- پس‌آزمون و گروه کنترل بود. جامعه‌ی پژوهش دانش‌آموزان ابتدایی شهر اراک بودند که از بین آن‌ها دو کلاس پسرانه پایه‌ی ششم از دو مدرسه‌ی همسان ناحیه‌ی یک شهر اراک به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و سپس به شکل تصادفی یک کلاس به‌عنوان گروه آزمایش و دیگری به‌عنوان گروه کنترل گمارده شدند. ابتدا از دو گروه با آزمون محقق ساخته‌ی علوم ششم و پرسشنامه‌ی اضطراب امتحان فیلیپس پیش‌آزمون به عمل آمد. سپس مراحل طی 15 جلسه در گروه آزمایش اجرا گردید. گروه گواه هم به شیوه‌ی مرسوم آموزش دید. داده‌ها به‌وسیله‌ی آمار توصیفی و آمار استنباطی (آزمون تحلیل کوواریانس) تجزیه‌وتحلیل شد. ‌ یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که نقشه‌ی مفهومی به‌عنوان ابزار سنجش تکوینی بر یادگیری درس علوم (347/53F= ) و اضطراب امتحان (222 / 48F=) دانش آموزان پایه ی ششم به‌طور معناداری اثرگذار است. درواقع شواهد نشانگر آن است که در گروه آزمایش یادگیری علوم نسبت به گروه کنترل افزایش داشته و دانش آموزان عملکرد مناسب‌تری در آزمون این درس به نسبت گروه گواه داشته‌اند و نیز اضطراب امتحان در این گروه به نسبت گروه کنترل کاهش یافته است؛ زیرا نشانگان فیزیولوژیکی و رفتاری اضطراب در گروه آزمایش به نسبت گروه گواه کاهش بیشتری داشته است. نتیجه‌گیری: نقشه‌ی مفهومی به‌عنوان ابزار سنجش تکوینی می‌تواند گزینه‌ی مناسبی برای رفع مشکلات یادگیری علوم و همچنین کاهش اضطراب امتحان و درنتیجه بهبود عملکرد در آزمون باشد.
پژوهشگران	سعید شاه حسینی (نفر دوم)، سیروس منصوری (نفر سوم)، پریسا طهماسبی (نفر اول)