عنوان	طراحی و بررسی فعالیت ضد سرطانی سیستم دارورسانی جدید برپایه میکروامولسیون حاوی اتوپوساید
نوع پژوهش	پایان نامه های تقاضا محور و غیر تقاضا محور
کلیدواژه‌ها	میکروامولسیون، اتوپوساید، دارورسانی، توانایی زیستی، تخریب DNA، استرس اکسیداتیو
چکیده	مقدمه: پیشرفت بسیار سریع در نانو بیوتکنولوژی به‌منظور درمان طیف گسترده‌ای از بیماری‌های مختلف زمینه جدیدی را به نام سیستم‌های دارورسانی ایجاد نموده است. سیستم‌های دارورسانی نوین باتوجه‌به افزایش عملکرد داروها توجه بسیار زیادی را به خودشان جلب کرده است. با توسعه فناوری نانو، سامانه-های دارورسانی بسیاری، ازجمله میکروامولسیون‌‌ها موردمطالعه قرار گرفتند. میکروامولسیون‌ها محلول‌هایی شفاف و همگن هستند که شامل فاز آبی، روغنی و سورفکتانت/کوسورفکتانت هستند. بیماری سرطان بعد از بیماری قلبی و عروقی از مشکلات بسیار جدی سلامت جوامع امروزی می‌باشد که شایع-ترین علت مرگ مرگ‌ومیر است. باتوجه‌به اینکه اتوپوساید در درمان بسیاری از سرطان‌ها از جمله سرطان سینه استفاده شده و باعث بروز اثرات منفی بر سلول‌های سالم نیز می‌شود، در مطالعه حاضر سامانه دارورسانی میکروامولسیون حاوی داروی اتوپوساید تهیه و اثرگذاری آن در مقایسه با داروی آزاد بر سلول‌های MDA-MB- 231 مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش‌ها: در این پژوهش سامانه دارورسانی میکروامولسیون حاوی داروی اتوپوساید به روش تیتراسیون فازی و تشکیل دیاگرام فاز با استفاده از ایزوپروپیل مریستات (IPM) و سورفکتانت غیریونی (Span20)/ کوسورفکتانت اتانول با نسبت (8:1) و بافرفسفاته تهیه شد. سامانه دارورسانی میکروامولسیون با استفاده ازتکنیک‌هایی تفرق نور دینامیک (DLS) و طیف سنجی مادون قرمز (FTIR) مشخصه‌یابی شدند. رهایش دارو از سامانه دارورسانی میکروامولسیونی در شرایط آزمایشگاهی توسط کیسه دیالیز (in vitro) و پوست موش (ex vivo) مورد بررسی قرار گرفت. در ادامه پژوهش، تاثیر داروی اتوپوساید و سامانه حاوی دارو با استفاده از مقادیر IC50 بدست آمده بر روی سلول‌های سرطانیMDA-MB-231 مورد بررسی قرار گرفت. در این رابطه توانائی زیستی، مورفولوژی هسته و سیتوپلاسم از طرفی و سلامت DNA توسط الکتروفورز آگارز و تست کامت بررسی شد. همچنین اثر استرس اکسیداتیو القا شده توسط اتوپوساید و سامانه‌ی میکروامولسیونی حاوی اتوپوساید بواسطه میزان تولید مالون دی آلدئید، کاهش میزان آنتی‌اکسیدان کل سلول و کاهش فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز بررسی شد. نتایج: سامانه میکروامولسیونی حاوی دارو دارای سایزی حدود nm64.39 و توزیع اندازه ذرات (PDI) 241/0 بود. ضمنا میزان بارگذاری دارو نیز حدود 49/92 درصد مشاهده گردید. نتایج حاصل‌از (FTIR) نشان داد، دارو در موقعیت مناسبی در سامانه قرار گرفته است و هیچ‌گونه پیک جدیدی مشاهده نشد که نشاندهنده برهم‌کنش‌های شیمیایی بین سامانه و دارو ‌باشد. مطالعات رهایش داروی اتوپوساید از سامانه میکروامولسیونی توسط کیسه دیالیز (in vitro)و پوست موش(ex vivo) بررسی و مشاهده شده که به ترتیب بعد از گذشت 24 ساعت حدود 62% و 49 % دارو اتوپوساید از سامانه میکروامولسیونی آزاد شد. مدل سینتیکی رهایش دارو در این روش از مدل مرتبه یک تبعیت کرده که نشان می‌دهد سرعت رهایش اتوپوساید وابسته به غلظت می‌باشد. در مطالعه حاضر مشخص شد که IC50 برای داروی آزاد و سامانه میکروامولسیونی حاوی دارو به ترتیب در زمان 48 ساعته 33.26 و 12.47 میکروگرم/میلی‌لیتر و در زمان 72 ساعته 31.49 و9.28 میکروگرم/میلی‌لیتر می‌باشد. از طرفی داده‌ها نشان داد که سامانه میکروامولسیونی به تنهائی هیچ‌گونه سمیتی برای سلول‌ها نداشته است. البته تیمار سلول‌های MDA-MB-231 با غلظت‌های مختلف از سامانه میکروامولسیونی حاوی داروی اتوپوساید در مدت زمان 48 و 72 در مقایسه با داروی آزاد توانست توانائی زیستی و تکثیری این سلول‌ها را بصورت معنی دار (p<0.05) در مقایسه با گروه گنترل و گروه تیمار شده با داروی آزاد کاهش دهد. در بررسی‌ها مشاهده شد که میزان استرس اکسیداتیو القا شده در سلول‌های MDA-MB-231 با توجه به تولید میزان MDA ، توسط سامانه حاوی دارو بصورت معنی‌دار بیشتر از گروه تیمار شده با داروی آزاد بود. از طرفی نتیجه مشابهی در خصوص کاهش میزان TAC و فعالیت آنزیم کاتالاز و سوپراکسیداز نیز مشاهده شد. همچنین آزمون کامت و بررسی شکستگی DNA بر روی ژل آگارز نشان داد که تیمار سلول‌های MDA-MB-231 با سامانه‌ی حاوی دارو در مقایسه با داروی آزاد، شکستگی بیشتری در DNA سلول‌های تحت تیمار ایجاد کرده است. نتیجه‌گیری: باتوجه‌به نتایج ذکر شده، سامانه دارورسانی میکروامولسیون حاوی داروی اتوپوساید می‌تواند با غلظت کمتری از دارو باعث مرگ سلول‌های سرطانی شود، لذا سامانه جدید میکروامولسیونی کاندیدای مناسبی برای درمان سرطان سینه بوده و همین‌طور میزان کمتر دارو استفاده شده باعث کاهش هزینه درمان و کاهش اثرات ناخواسته داروی اتوپوساید خواهد شد.
پژوهشگران	علیرضا صلابت (استاد راهنما)، محمد حسین آبنوسی (استاد راهنما)، پویا راوند (دانشجو)