مشخصات پژوهش

صفحه نخست /پیش‌بینی شبکه ای داده‌های ...
عنوان پیش‌بینی شبکه ای داده‌های اقلیمی استان مرکزی و پایش خشکسالی "(منطقه مطالعاتی: حوضه آبریز قمرود و کویر میقان)"
نوع پژوهش طرح پژوهشی خاتمه‌یافته
کلیدواژه‌ها خشکسالی-داده های اقلیمی
چکیده در تحقیق حاضر، هدف بررسی پیش‌بینی شبکه ای داده‌های اقلیمی و پایش خشکسالی در حوضه آبریز قمرود و کویر میقان می باشد. بدین منظور ابتدا داده‌ های بارش و دما‌ی ماهانه ایستگاه‌های واقع در منطقه جمع اوری گردید. این داده ها تیز از جدیدترین مدل ERA5 پایگاه ECMWF، برای ایستگاهای منتخب با قدرت تفکیک مکانی 25/0 × 25/0 درجه طی دوره 2021-1979 استخراج شده است. نتایج معیارهای ارزیابی نشان داد که داده های این مدل همخوانی بالای با داده های مشاهداتی دارد. از طرف دیگر، با توجه به اهمیت کشاورزی در این مناطق، داده های رطوبت خاک در ناحیه ریشه با مقیاس زمانی ماهانه از پایگاه GLEAM برای سال‌های 2021-1980 با تفکیک مکانی 25/0×25/0 درجه دانلود گردید. در ادامه برای پایش خشکسالی و با توجه به اطلاعات موجود، شاخص ترکیبی جدیدی (CDI) با استفاده از تابع مفصل برای پایش همزمان خشکسالی هواشناسی و کشاورزی توسعه داده شد. نتایج نشان داد که شاخص جدید با توجه به روند یکسانی که با شاخص های منفرد دارد، از توانایی بالای برای پایش شرایط خشکسالی برخوردار می باشد. بر این اساس، با توجه به دوره آماری مشترک داده های بازتحلیل شده، شاخص جدید در دو مقیاس کوتاه و بلند مدت (CDI3 و CDI12) در کل پیکسل های سطح منطقه محاسبه و خصوصیات شدت، مدت و پیک مرتبط استخراج گردید. در نهایت، دوره بازگشت خشکسالی سه متغیره برای 14 پیکسل بر اساس CDI3 و CDI12 برای دوره 2، 5، 10 و 20 سال محاسبه شده است.نتایج نشان داد با افزایش دوره بازگشت در همه منطقه، شدت، مدت و پیک خشکسالی (تک متغیره) افزایش خواهد یافت. دوره بازگشت سه متغیره خشکسالی در هر دو حالت "و" و "یا" با افزایش دوره بازگشت، روند افزایشی از خود نشان داد. همچنین در حالت "و" نشان داد که دوره بازگشت نسبت به حالت "یا" یعنی اتفاق همزمان هر سه خصوصیات، بزرگتر یعنی احتمال وقوع کمتری را دارد. از لحاظ مکانی، قسمت شمال غربی منطقه در حالت"و" و مقیاس زمانی کوتاه و بلندمدت احتمال وقوع بالاتری را نسبت به بقیه مناطق دارد.
پژوهشگران مه نوش مقدسی (مجری)، کاوه محمدپور (همکار)