امروزه توسعه کشت آبی و بهبود اراضی با محدودیت منابع آب کشاورزی مواجهه می باشد. با حادتر شدن مشکل کمبود آب اهمیت استفاده از پساب های شهری روز به روز بیشتر می شود. در این پژوهش استفاده از فیلترها و جاذب های طبیعی نظیر زئولیت و پرلیت برای بهبود ویژگی های پساب مورد بررسی قرار می گیرد .این پژوهش در 7 ستون PVC به منظور بررسی کاهش نیترات پساب در اثر استفاده از فیلترهای ترکیبی، شامل زئولیت اصلاح شده، پرلیت پساب انجام شد. آزمایش ها شامل دو فاکتور، روش کاربرد فیلتر ترکیبی (لایه ای و مخلوط) و درصد وزنی ذرات به کار رفته در فیلتر و در مجموع 7 تیمار با دو تکرار انجام شد. تزریق پساب به داخل خاک به طریق غرقابی و 10 مرتبه با تناوب هفتگی تکرارگردید. اندازه گیری های نیترات زه آب خروجی از ستون های آزمایش در آزمایشگاه صورت گرفت. کاربرد فیلتر ترکیبی در این آزمایش به صورت مخلوط و بعد از آن به صورت لایه ای بیشترین تاثیر در کاهش ،نیترات زه آب خروجی را دارد . نتایج نشان داد، تاثیر پرلیت بیشتر از زئولیت در کاهش زه آب خروجی می باشد و هرچه درصد وزنی ذرات بکار رفته بیشتر باشد تاثیر آن بیشتر است. همچنین استفاده از زئولیت اصلاح شده و پرلیت به صورت مخلوط دارای آبگذری بیشتری نسبت به کاربرد آن به صورت لایه ای است. علاوه بر این، فیلتر ترکیبی توانسته است کیفیت زه آب را بهبود دهد .نتایج نشان داد که برای استفاده از پساب در مزرعه بهتراست از فیلتر ترکیبی با زئولیت اصلاحی استفاده شود. زئولیت اصلاح شده با کلسیم توانسته است علاوه بر حفظ نفوذ پذیری خاک، کیفیت زه آب خروجی را نیز ارتقا دهد. تا برای پایین دست مشکلات کمتری را به وجود آورد. توصیه می شود در صورتی که هدف استفاده از پساب در مزرعه برای آبیاری محصول باشد، زئولیت،پرلیت و رزین به صورت مخلوط و در صورتی که هدف بهبود شرایط کیفی پساب باشد از زئولیت،پرلیت و رزین به صورت لایه ای به عنوان فیلتر در ابتدای مزرعه استفاده شود.
