سعید شرفی

خشکسالی‌ها رخدادهای طبیعی هستند که همیشه با دوره‌های زمانی طولانی در ایران همراه بوده است. بنابراین کشور ایران مستعد خشکسالی است و اغلب از شرایط خشکسالی رنج می‌برد. برای تعیین کمیت و توصیف شرایط خشکسالی، در این تحقیق از دو شاخص خشکسالی، شامل شاخص تبخیروتعرق پتانسیل استاندارد شده (SPEI) و شاخص بارش استاندارد شده (SPI) در مقیاس‌های زمانی 2، 6، 24 و 48 ماهه استفاده شد. مقیاس‌های زمانی 2 و 6، 24 و 48 ماهه به‌ترتیب مربوط به خشکسالی کشاورزی و هیدرولوژیکی است. یافته‌های تحقیق نشان داد که انواع مختلف خشکسالی اقلیم مرطوب‌تر در طی دوره‌های 1988-2008 و اقلیم‌های خشک‌تر در طی دوره‌های 1998-2008 رخ داده است. هر دو شاخص نشان می‌دهند که سال‌های 1999، 2000 و 2009 سال‌های بسیار خشک بودند. رخدادهای خشکسالی شناسایی شده توسط شاخص SPEI بیشتر در دسته‌های متوسط و شدید طبقه‌بندی می‌شوند که با مدت طولانی و بزرگی بیشتری رخ داده است. در مقابل، رویدادهای خشکسالی شناسایی شده توسط SPI بیشتر در رده بسیار خشک طبقه‌بندی شدند که با مدت زمان محدود و قدرت کمتر، اما با شدت‌های بالاتر همراه بوده‌اند. این تحقیق نشان داد که نتایج SPEI در تعیین کمیت و مشخص کردن خشکسالی با SPI متفاوت است. و استفاده از SPEI و SPI را هنگام ارزیابی خشکسالی در اقلیم‌های مختلف قابل تعمیم به کل کشور هستند. در صورت عدم دسترسی به داده‌های سنجش از دور، و یا داده‌های مشاهداتی ، استفاده از روش تغییرات زمانی (با کمک روش تحلیل همبستگی)، تخمین مناسب‌تری از زمان انتشار خشکسالی را ارائه می‌کند.