منیره محمودی

مقدمه: سیکلوفسفامید، یک عامل آلکیله کننده سیتوتوکسیک است، که به طور گسترده به عنوان یک عامل آنتی نئوپلاستیک برای درمان سرطان های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. علیرغم کاربردهای متعدد بالینی، بر بیضه ها و کیفیت اسپرم در بیماران درمان شده اثرات تخریبی دارد. پنتوکسی فیلین دارای خاصیت جاروب کنندگی رادیکال آزاد است. بنابراین هدف بررسی اثر پنتوکسی فیلین بر روی اثرات نامطلوب سیکلوفسفامید بر بافت بیضه، شاخص های اسپرماتوژنز و پارامترهای اسپرمی و بیوشیمیایی بود. مواد و روش ها: 24 سر موش نژاد NMRI به 4گروه(6n=): کنترل، سیکلوفسفامید (mg/kg, i.p., Weekly 15)، پنتوکسی فیلین (100 mg/kg, i.p., daily) و سیکلوفسفامید + پنتوکسی فیلین تقسیم و به مدت 35 روز تیمار شد. یک روز بعد از آخرین تزریق، بیضه سمت راست وزن و برای مطالعه به روش استریولوژیک تثبیت و رنگ آمیزی شد و بیضه چپ برای محاسبه تولید روزانه اسپرم (DSP) استفاده گردید. شاخص های اسپرماتوژنز شامل ضریب تمایز لوله ای (TDI)، ضریب اسپرمیوژنز (SPI)، ضریب میوزی (MI) و ضریب سلول سرتولی ((SCI، وپارامترهای اسپرمی شامل: تعداد، تحرک، حیات، طول دم اسپرم (STL) و آسیب DNA آن اندازه گیری شد و همچنین میزان آپوپتوتیک سلول ها با استفاده از رنگ آمیزی تانل سنجش شد. علاوه بر این سطوح مالون دی آلدئید سرم (MDA)، ظرفیت آنتی اکسیدانی تام و تستوسترون نیز مورد بررسی قرار گرفت. داده ها با روش آنالیز واریناس یک طرفه و تست Tukey مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت و تفاوت میانگین ها در سطح P<0.05 معنی دار در نظر گرفته شد. نتایج: کاهش معنی داری در میانگین تعداد، حیات، طول دم، تولید روزانه (p<0.001) و حرکت جلو رونده اسپرم (p<0.01)، در گروه سیکلوفسفامید نسبت به گروه کنترل مشاهده شد. شاخص های اسپرماتوژنز از قبیلTDI ،SPI ، MI ،SCI (p<0.001)، میانگین سطوح سرمی تستوسترون (p<0.001) و ظرفیت آنتی-اکسیدانی تام(p<0.01) در گروه سیکلوفسفامید نسبت به گروه کنترل کاهش معنی داری یافت. میانگین اسپرم هایی با و ساکن (p<0.05) و حرکت درجا (p<0.004) همچنین میزان آپوپتوتیک و سطح مالون دی-آلدئید سرم(p<0.001) در گروه سیکلوفسفامید در مقایسه با گروه کنترل به طور معنی داری افزایش یافت. تفاوت معنی داری در تمامیت DNA اسپرم در گروه های مختلف وجود نداشت. پارامترهای ذکر شده در گروه سیکلوفسفامید+