محمد حسین آبنوسی

هدف از این مطالعه، بررسی مکانیسم دفاعی آنزیمهای آنتی اکسیدان و محتوای MDA تحت تنش خشکی در دوره ی رویشی ارقام برنج مقاوم به خشکی و حساس به خشکی بود. در این مطالعه، خشکی بر جوانه های 21 روزه ی IR441 و IR1423 مقاوم به خشکی و طارم حساس به خشکی با قطع آبیاری اعمال شد. فعالیت آنزیم-های کاتالاز، گایاکول پراکسیداز، آسکوربات پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز، پروتئین کل و محتوای MDA را در روزهای چهارم و هشتم تنش اندازه گیری و داده ها با نرم افزارSPSS وp<0.05 تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد، بدون حضور تنش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت بررسی شده و میزان MDA در روزهای صفر، چهار و هشت در هر رقم بدون تغییر (p<0.05) بود، ولی مشخص شده که فعالیت این آنزیم ها در رقم طارم کمترین نسبت به دو رقم دیگر بود و با آنها اختلاف معنی دار (p<0.05) داشت. در صورتی که در روز چهارم تنش فعالیت آنزیم های کاتالاز، گایاکول پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز در هر سه رقم بطور معنی دار (p<0.05) نسبت به کنترل مربوطه افزایش داشتند. در روز هشتم تنش، فعالیت کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز در هر سه رقم در مقایسه با کنترل مربوطه اختلاف معنی داری (p<0.05) نداشتند ولی فعالیت آنزیم های گایاکول پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز همچنان نسبت به کنترل مربوطه افزایش معنی دار (p<0.05) نشان داد. فعالیت آنزیم های کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز در رقم طارم تحت تنش 4 روزه کمترین و در رقم IR1441 در بیشترین حد خود مشاهده شد. این در حالیست که فعالیت آنزیم های گایاکول پر اکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز در رقم IR1423 دربیشترین سطح خود بود. باید متذکر شویم که فعالیت سوپراکسید دیسموتاز سه رقم برنج در طول دوره ی تنش افزایش معنی دار (p<0.05) داشتند و بیشترین فعالیت سوپراکسید دیسموتاز مربوط به روز هشتم تنش در هر سه رقم بود و می توان گفت که فعالیت این آنزیم وابسته به زمان تیمار بود. میزان MDA در کلیه ارقام افزایش معنی دار (p<0.05) وابسته به زمان را نشان داد در صورتی که میزان پروتئین کل در کلیه ارقام بدون حضور تنش و در حضور آن هیچگونه تغییری را نشان نداد. در نتیجه گیری می توان گفت که بیوشیمی پاسخ به استرس در ارقام برنج مقاوم و حساس به خشکی یکی از فاکتورهای تعیین کننده در تحمل این تنش است و درصورت تقویت فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانت امکان بهبود رقم ح