مطالعه حاضر تاثیر رابطه متقابل بین سطح مصرف کاه گندم (صفر در برابر 5/7 درصد) را با سطح پروتئین خام در جیره (20 در برابر 24 درصد) بر عملکرد رشد، فراسنجه های شکمبه ای، سنتز پروتئین میکروبی و متابولیت های خونی مورد بررسی قرار داده است. آزمایش بر روی تعداد 48 راس گوساله هلشتاین با میانگین سن 3 روز و میانگین وزن 6/40 کیلوگرم به در قالب طرح بلوک کاملا تصادفی و با آرایش فاکتوریل دو در دو و با تیمارهای زیر صورت گرفت؛ 1) جیره بدون کاه با سطح 20 درصد پروتئین خام 2) جیره بدون کاه با سطح 24 درصد پروتئین خام 3) جیره با کاه با سطح 20 درصد پروتئین خام 4) جیره با کاه و سطح 24 درصد پروتئین خام. طول مدت آزمایش 73 روز بود و گوساله ها در 53 روزگی از شیر گرفته شدند و بنابراین دوره قبل شیرگیری 53 روزه، و دوره بعد شیرگیری 20 روزه بود. نتایج آزمایش حاضر نشان داد که مصرف استارتر تحت تاثیر مصرف کاه قرار گرفت و استفاده از کاه سبب بهبود استارتر مصرفی گردید. افزایش وزن روزانه در پیش از شیرگیری با سطح پروتئین بالاتر بهبود یافت و با مصرف کاه نیز تمایل به افزایش داشت. بر همین اساس وزن شیرگیری و وزن پایان دوره در گوساله هایی که سطح پروتئین بالاتر دریافت کرده بودند نسبت به جیره هایی که سطح پایین تر پروتئین دریافت کرده بودند بالاتر بود و همچنین وزن از شیرگیری در گوساله هایی که کاه مصرف کرده بودند نسبت به گوساله هایی که جیره بدون کاه داشتند بالاتر بود. کمترین ارتفاع هیپ در گوساله هایی بود که جیره بدون کاه با سطح 20 درصد پروتئین دریافت کرده بودند و ارتفاع جدوگاه در گوساله هایی که جیره با سطح پروتئین بالاتر دریافت کرده بودند افزایش داشت. نتایج تخمیر شکمبه ای نشان داد که گوساله هایی که کاه مصرف کرده بودند pH مایع شکمبه بالاتری در پیش از شیرگیری داشتند. مصرف کاه سبب افزایش استات شکمبه ای و مصرف پروتئین بالاتر سبب افزایش کل اسیدهای چرب فرار گردید. افزایش سطح پروتئین سبب بهبود سنتز آلانتوئین و همچنین به دنبال آن بهبود پروتئین میکروبی گردید و جیره حاوی کاه با 20 درصد پروتئین کمترین دفع نیتروژن ادراری را داشت که نشان دهنده بازدهی بالاتر نیتروژن در این تیمار در مقایسه با تیمارهای دیگر بود. مصرف سطح بالاتر پروتئین سبب افزایش غلظت گلوکز، پروتئین کل، آلبومین و انسولین خون در پیش از شیرگیری و افزایش نیتروژن اوره ا