مجید مهدیه

متیلن بلو یک رنگ کاتیونی است که به طور گسترده ای برای رنگ آمیزی پنبه، پشم و ابریشم استفاده می شود. از آنجا که متیلن بلو برای انسان مضر و برای میکروارگانیسم ها سمی است، نیاز به یافتن روش های ارزان و کارآمد برای حذف متیلن بلو از فاضلاب، قبل از دفع در آب های طبیعی وجود دارد. در این مطالعه، ریزجلبک های کروموکلوریس زوفینجینسیس و پروفیریدیوم به عنوان جاذب های زیستی برای حذف رنگ متیلن بلو از آب به کار گرفته شدند. با مقایسه و بررسی عملکرد این ریز جلبک ها برای حذف متیلن بلو، ریزجلبک پروفیریدیوم به دلیل درصد حذف پایین و کلوخه شدن کنار گذاشته شد و آزمایش ها ی بعدی روی ریز جلبک کروموکلوریس انجام شد. ریزجلبک کروموکلوریس با استفاده از طیف سنجی مادون قرمز تبدیل فوریه(FTIR) و میکروسکوپ الکترونی نشر میدانی (FE-SEM) مشخصه یابی شد. روش سطح پاسخ (RSM) با استفاده از طراحی مرکب مرکزی (CCD)به منظور بهینه سازی پارامترهای مختلف مانند دوز جاذب، غلظت اولیه رنگ ، و pH محلول بر درصد حذف رنگ به کار گرفته شد. در شرایط بهینه ی دوز جاذب g/L 717/0، غلظت اولیه رنگmg/L 118/15 و pH برابر 10، بیشترین درصد حذف پیش بینی شده توسط مدل 481/96 ٪ حاصل گردید. انجام آزمایش جذب ناپیوسته در شرایط بهینه پیش بینی شده توسط مدل، اعتبار مدل را با خطای کمتر از 3 درصد تایید کرد. داده های آزمایشگاهی با مدل های سینتیکی شبه درجه اول، شبه درجه دوم، مدل نفوذ درون ذره ای و الوویچ بررسی شدند. نتایج نشان داد که فرآیند جذب متیلن بلو از سینتیک شبه درجه دوم پیروی می کند. داده های جذب با ایزوترم های لانگمویر، فریوندلیچ، دوبینین-رادوشکویچ و تمکین برازش شدند. جذب متیلن بلو بر روی کروموکلوریس از مدل لانگمویر با حداکثر ظرفیت جذب mg/g 423/135 پیروی کرد. همچنین پارامترهای اساسی ترمودینامیکی، از جمله ∆G^o، ∆H^o و∆S^o برای جذب تعیین شدند. نتایج نشان داد که جذب متیلن بلو روی ریزجلبک امکان پذیر، خودبه خودی و گرمازا است. نتایج جذب زیستی نشان داد که کروموکلوریس می تواند به عنوان یک جاذب زیستی کارآمد و سازگار با محیط زیست برای حذف رنگ های کاتیونی مورد استفاده قرار گیرد.