مه نوش مقدسی

هدف از پژوهش حاضر ارزیابی پایگاه داده‌های شبکه‌بندی شده جهانی برای دو متغیر تبخیروتعرق واقعی (ETa) و پتانسیل (ETp) در گستره‌ی 30 حوضه‌ی آبریز درجه دو کشور است. در این راستا پس از محاسبه مقادیر تبخیروتعرق واقعی و پتانسیل با استفاده از داده‌های روزانه هواشناسی در 100 ایستگاه سینوپتیک کل کشور با کمک روابط تجربی، این مقادیر با داده‌های 6 پایگاه جهانی تبخیروتعرق شامل پایگاه‌های TERRA، CRU، ERA5، GLEAM، GLDAS و MERRA مقایسه شدند. ارزیابی دقت پایگاه‌ها با استفاده از معیارهای آماری ضریب همبستگی (R)، میانگین خطای اریبی (MBE) و RMSE نرمال‌شده (NRMSE) به تفکیک 12 ماه مختلف سال و سری زمانی کل برای دوره 2019-1987 به تفکیک حوضه‌های آبریز انجام شد. به طور کلی نتایج حاکی از دقت بیشتر پایگاه داده‌ها برای متغیر ETp نسبت به متغیر ETa به خصوص در ماه‌های جولای، آگوست و سپتامبر (فصل تابستان) است. معیار MBE حاکی از کم‌برآورد مقادیر ETa در حوضه‌های با اقلیم فراخشک، کمترین مقدار برابر 34- میلی‌متر در ماه در حوضه بلوچستان، و بالعکس آن کم‌برآورد مقادیر ETp در حوضه‌های مرطوب، کمترین مقدار برابر 13- میلی‌متر در ماه در حوضه هراز، می‌باشد. مقادیر ضریب همبستگی پیرسون حاکی از همبستگی بیشتر پایگاه ERA5 نسبت به سایر پایگاه‌ها برای دو متغیر ETa و ETp به خصوص در ماه‌های ژانویه، فوریه و مارس در حوضه‌های شمالی کشور است. میانگین مقادیر شاخص NRMSE برای متغیرهای ETa و ETp به ترتیب برابر به ترتیب 89/0 و 19/0 است که حاکی از دقت خوب و عالی برای مقادیر ETp پایگاه‌ها و دقت بسیار ضعیف برای مقادیر ETa می‌باشد.