ایمان حاج خدادادی

این پژوهش در قالب دو آزمایش به منظور تخمین انرژی متابولیسمی خرمای ضایعاتی و اثر آن بر عملکرد رشد، فراسنجه های هماتولوژی و بیوشیمایی خون جوجه شترمرغ ها انجام گرفت. در آزمایش اول، اندازه- گیری مقادیر انرژی قابل متابولیسم ظاهری (AME) ضایعات خرما با استفاده از روش نشانگر خاکستر محلول در اسید (AIA) و جمع آوری کل فضولات انجام شد؛ که مقادیر به دست آمده برای این دو روش در سطح 40 درصد به ترتیب 9/3553 و 8/3612 کیلوکالری بر کیلوگرم بود. مقدار انرژی متابولیسمی تصحیح شده بر حسب نیتروژن (AMEn) در دو روش مذکور در سطح 40 درصد به ترتیب 5/3415 و 7/3495 کیلوکالری بر کیلوگرم بدست آمد. در آزمایش دوم از تعداد 21 قطعه شترمرغ 6 ماهه در قالب طرح کاملاً تصادفی به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف ضایعات خرما (صفر، 10 و 20 درصد) بر عملکرد رشد، قابلیت هضم مواد مغذی و فراسنجه های هماتولوژی و بیوشیمیایی جوجه شترمرغ ها مورد مطالعه قرار گرفت. تمام جیره های آزمایشی حاوی پروتئین و انرژی برابر بودند. اگرچه نتایج آزمایش هیچ تاثیر معنی-داری از ضایعات خرما بر فراسنجه های عملکرد رشد (وزن نهایی بدن، افزایش وزن روزانه، مصرف خوراک و ضریب تبدیل خوراکی) نشان ندادند (05/0P> )، اما تیمار 10 درصد ضایعات خرما تمایل به افزایش وزن روزانه را نسبت به تیمار شاهد داشتند (081/0=P). بر آورد مقادیر ضرایب هضمی مواد مغذی نشان داد که اثر جیره های آزمایشی بر هضم ماده خشک، ماده آلی، انرژی، چربی خام، خاکستر، عصاره ی عاری از نیتروژن و همچنین کلسیم، فسفر و سدیم معنی داری نبود (05/0P> ). اما تیمار 20 درصد ضایعات خرما سبب افزایش معنی دار هضم فیبر خام (05/0P<) و تمایل به افزایش قابلیت هضم پروتئین خام (09/0P=) در مقابل جیره شاهد گردید. اثرات ضایعات خرما بر مقادیر گلبول سفید، ترومبوسیت، هموگلوبین، درصد هماتوکریت، شاخص های گلبول قرمز (MCV، MCH و MCHC) و جمعیت تفریقی گلبول‎ های سفید (هتروفیل، لنفوسیت، ائوزنوفیل، مونوسیت و بازوفیل) معنی دار نبود (05/0P> ). در مقابل، تیمار 20 درصد ضایعات خرما سبب افزایش شمار گلبول قرمز و کاهش نسبت هتروفیل به لنفوسیت در مقایسه با گروه شاهد شد (05/0P< ) تاثیر جیره های آزمایشی بر میزان گلوکز، تری گلیسرید، کلسترول، HDL، پروتئین کل، آلبومین، گلوبولین، نسبت آلبومین به گلوبولین و سوپر اکسید دیسموتاز خون جوجه شترمرغ ه