حسین مستعان

در سال های اخیر به دلیل خواص قابل توجه فلز مس و آلومینیوم اتصالات بین این دو فلز با فرآیند جوشکاری اصطکاکی-اغتشاشی مورد توجه صنعت قرار گرفته است. در این پژوهش، ابتدا جوشکاری آلومینیوم به مس با استفاده از فرآیند جوشکاری اصطکاکی-اغتشاشی انجام شد و سپس خواص مکانیکی حاصل از تغییرشکل پلاستیک ناشی از نورد، با درصد تغییر در ضخامت های 30 و 60 بررسی و با نمونه جوشکاری شده بدون نورد مقایسه شد. نتایج آزمون کشش نشان داد که استحکام نهایی نمونه ها به ترتیب برای نمونه جوشکاری شده بدون نورد، MPa 99، 30 درصد تغییر در ضخامت، MPa 143 و 60 درصد تغییر در ضخامت، MPa 132 بوده است. نتایج حاصل از شکست نگاری نشان داد که در نمونه جوشکاری شده بدون نورد، شکست از زمینه آلومینیومی رخ داده است ولی در حالت نورد شده با تغییر در ضخامت 30 و 60 درصد، شکست دقیقاً از مرز جوش بوده است. بررسی های ریزساختاری منطقه جوش و سطح شکست نمونه ها با استفاده از میکروسکوپ نوری و میکروسکوپ الکترونی روبشی نشان داد که ترکیبات بین فلزی Al4Cu9 وAl3Cu که از شایع ترین ترکیبات بین فلزی دراین نوع اتصالات غیر مشابه است، در این نواحی به وجود آمده است. به وجود آمدن این نوع ترکیبات در مرز جوش، یکی از عوامل مهم شکست از مرز اتصال در نمونه های جوشکاری و نورد شده بوده است. با افزایش درصد کاهش در ضخامت نورد از 30 به 60، استحکام جوش با افزایش میکروترک ها، ناشی از همین ترکیبات بین فلزی، کاهش یافته است.