در این پژوهش، سه مجموعه جدید از ترکیبهای آزومتینی با پایه هیدرازین و حاوی واحد رنگزای C=N و گروههای OH و NH طراحی و تهیه شدهاند. ترکیبات تهیه شده با استفاده از روشهای معمول طیف سنجی همچون1H NMR ، UV-Vis و FT-IR مورد شناسایی و تائید قرارگرفتند. در بخش اول رفتار ترکیبات سنتز شده به عنوان حسگرهای مولکولی در حضور آنیونهای معدنی مختلف Fˉ، Clˉ،Brˉ ،N3ˉ ،SO42ˉ ،SO32ˉ، Iˉ،CNˉ، AcOˉ،PO43ˉ،NO3ˉ ، H2PO4ˉ، HSO4ˉ و NO2ˉ با بررسی تغییر رنگ محلول در محیطهای آلی (DMSO) و نیمه آبی با نسبتهای مختلف از ( DMSO:H2O) و با چشم غیر مسلح مورد مطالعه قرارگرفتند. نتایج بدست آمده نشان میدهد بهدلیل تغییر رنگ واضح در مقایسه با سایر آنیونهای ذکر شده، حسگرهای H2L، H2Lʹ و HL قادر به شناسایی CNˉ و AcOˉ در محیطهای آلی و نیمه آبی میباشند. حدهای تشخیص CNˉ برای حسگرهای H2L، H2Lʹ و HL در DMSO به ترتیب 6-10 × 37/2 مولار ، 7-10× 05/8 مولار ، 6-10× 67/1 مولار و برایAcOˉ 10-6 × 16/2 مولار ، 7-10× 20/6 مولار ، 7-10× 46/1 مولار میباشد. حد تشخیص CNˉ و AcOˉ برای حسگر H2L در DMSO:H2O (10:90) به ترتیب برابر است با 6-10× 2/12 مولار و 6-10 × 63/2 مولار . همچنین حد تشخیص CNˉ برای حسگر H2Lʹ درDMSO: H2O (90:10) 10-6 × 54/2 مولار و برای AcOˉ در DMSO:H2O (20:80) 10-6 × 94/9 مولار میباشد. حسگر HL در محیط نیمه آبی به طور گزینش پذیر فقط سیانید را در حضور سایر آنیونها شناسایی میکند. در این مورد حد تشخیص CNˉ برای حسگر HL درDMSO:H2O (5/9: 5/90) 10-6 × 2 مولار است. مطالعه نسبت برهمکنش CNˉ و AcOˉ با حسگرهای H2L، H2Lʹ و HL بر اساس معادله بنسی و روش تغییرات پیوسته نسبت 1:2 را تائید میکند. مطالعه تیتراسیون 1H NMR نشان میدهد مکانیسم غالب در بروز تغییر رنگ و فرآیند تشخیص آنیونهای CNˉ و AcOˉ فرآیند پروتون زدایی است.