در پژوهش حاضر، لیگاند های آزو-آزومتین بر پایه سالیسیل آلدهید و اورتو-وانیلین Ln(n=1-3) حاوی واحد های رنگزای N=N و C=N و گروه های OH، NH از واکنش تراکمی 2،1-دی آمینو پروپان با مشتقات آزو تهیه شده اند. ترکیبات تهیه شده با استفاده از روش های طیف سنجی UV-Vis،IR و 1H NMR شناسایی شدند. علاوه بر این رفتار حلال رنگی L1 در حلال های DMSO،DMF ،THF ، CH3CN و CHCl3 با قطبیت های مختلف مورد مطالعه قرار گرفته است. هم چنین کمپلکس مس (II) از واکنش L1 با CuCl2.2H2O در حلال اتانول تهیه و با استفاده از روش های آنالیز IRو UV-Vis شناسایی شد. لیگاند L1 به عنوان حسگر مولکولی برای شناسایی آنیون سولفید در محیط آلی (DMSO) و نیمه آبی 1H2O): 9DMSO) مورد استفاده قرار گرفت. هم چنین توانایی تشخیص آنیون ها توسط لیگاند L1 با استفاده از روش UV-Vis مورد بررسی قرار گرفت. نکته ی مهم در این پژوهش این است که لیگاندL1 توانایی شناسایی یون سولفید را نسبت به آنیون های دیگر مانند SO42-, F- SO32-, NO2-, Cl-, Br-, I-, AcO-, H2PO4, N3- در محیط 1H2O): 9DMSO) دارد. علاوه بر این، رفتار حسگری لیگاند L1 و کمپلکس مس (II) آن به عنوان نمونه های مستقر بر بستر جامد سیلیکاژل و زئولیت NaX مورد بررسی قرار گرفته اند بطور قابل توجهی ترکیب های تهیه شده به عنوان حسگرهای رنگ سنجی جامد عمل می کنند و با افزودن یونS2- (در محیط آبی) و H2S (به شکل گاز) تغییر رنگ مشخصی را نشان می دهند به طوری که شناسایی آن ها با چشم غیر مسلح و بدون هیچ گونه ابزار طیف سنجی امکان پذیر است. حسگر رنگ سنجی تهیه شده با استفاده از تکنیک های مختلف مانندXRD ، FE-SEM، BET و FT-IR شناسایی شدند.