غلامرضا نبیونی

هدف این پایان نامه، بررسی دقیق فاکتورهای اثرگذار در تهیه موفقیت آمیز و مطالعه ی کامل خواص اپتیکی نقاط کوانتومی روی سلناید آلاییده شده با یکی از عناصر مغناطیسی است. بدین منظور، ابتدا سه کار متفاوت بر روی نقاط کوانتومی ZnSe انجام شد و در هر کدام با استفاده از آنالیزهای اپتیکی (PL و UV-Vis) و ساختاری (XRD، FT-IR، EDX و TEM)، خواص آن ها بررسی گردید. در کار اول، اثر pH محلول بر روی خواص جذب و گسیل نقاط کوانتومی ZnSe بطور دقیق مورد مطالعه قرار گرفت. در این گزارش مشاهده شد که pH محلولِ آبی تأثیر بسزایی بر روی اندازه ی نقاط کوانتومی و کیفیت طیف گسیل فوتولومینسانس دارد. سپس، در کار دوم، با معرفی روشی جدید برای تهیه ی پیش ماده ی سلنیوم و بکارگیری روش سنتز ساده و سریع، نقاط کوانتومی ZnSe با کیفیتی با گسیل نور آبی شدید تهیه شدند. در پژوهش سوم، از منبع دیگری از استیل سیستئین (فرم دارویی NAC)، که زیست سازگار، ارزان قیمت و در دسترس است به عنوان عامل پوششی برای تهیه ی نقاط کوانتومی ZnSe (با گسیل نور سبز) استفاده شد. در نهایت، پس از انجام این تحقیقات و بدست آوردن درک مناسبی از پارامترهای اثرگذار بر تهیه ی مستقیم نقاط کوانتومی روی سلناید پوشش داده شده با استیل سیستئین در حلال آبی، بر روی آلایش این ساختار متمرکز شدیم. در این مرحله، با استفاده از یون های آهن و انجام مطالعه ای کاملاً سیستماتیک بر روی خواص اپتیکی نقاط کوانتومی آلاییده شده، رهیافتی ساده و کارآمد برای تهیه ی نقاط کوانتومی هسته /پوسته ی ZnSe/ZnS آلاییده شده با آهن گزارش می شود. نتایج بدست آمده ثابت کردند که، یون های آهن پیک گسیل فوتولومینسانس مختص به خود را نشان می دهند که می توان آن را با تغییر شرایط آزمایشگاهی تنظیم نمود. همچنین، روش پیشنهادی (که به خوبی قابل کنترل است) این امکان را فرآهم می آورد تا با جداسازی مرحله آلاییدگی از مرحله رشد (بعنوان موضوعی بسیار مهم)، به سنتز موفقیت آمیز هسته/پوسته های کوانتومی آلاییده شده با پیک گسیل شدید، تنظیم پذیر، پایدار و بازتولیدپذیر دست یافت. در واقع، برای دست یابی به مفهوم آلایش درونی، دو استراتژی آلایش در حین هسته زایی همزمان و آلایش درحین رشد را بطور همزمان بکار گرفتیم. همچنین، مشاهده شد که استفاده از پوسته ی اضافی ZnS نه تنها شدت گسیل فوتولومینسانس را افزایش می دهد، بلکه پایداری ش