1403/03/01
فاطمه دست رنج

فاطمه دست رنج

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید: https://orcid.org/0000-0001-8663-7114
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس: 57215010477
دانشکده: دانشکده علوم انسانی
نشانی: دانشگاه اراک، گروه الهیات (علوم قرآن وحدیث)
تلفن: 32777262

مشخصات پژوهش

عنوان
تحلیل و بررسی اصول و مؤلّفه‌های بنیادین در فلسفه سیاسی حضرت آیت الله خامنه‌ای با تکیه بر آیات قرآن کریم و احادیث معصومین (ع)
نوع پژوهش
پایان نامه های تقاضا محور و غیر تقاضا محور
کلیدواژه‌ها
فلسفه _ سیاست _ فلسفه سیاسی _ حضرت آیت الله خامنه‌ای _ اصول فلسفه سیاسی _ مولفه‌های فلسفه سیاسی _ قرآن کریم و احادیث معصومین(ع).
سال 1402
پژوهشگران علی حسن بیگی(استاد مشاور)، سید محمد حسن هاشمی(دانشجو)، فاطمه دست رنج(استاد راهنما)

چکیده

فلسفه سیاسی یکی از گرایش‌های مهم در حوزه سیاست و فلسفه به حساب می‌آید. دانش فلسفه سیاسی برای عمق بخشیدن به کار خود ، از هر دو روش حاکم بر فلسفه و علوم سیاسی بهره‌برداری می‌کند. اما آنچه که این تحقیق به دنبال آن است ؛ تحلیل و بررسی فلسفه سیاسی یکی از بزرگترین اندیشمندان مسلمان یعنی حضرت آیت الله خامنه‌ای ، رهبر معظّم انقلاب اسلامی است ؛ که بعد از فوت حضرت امام خمینی(ره) ، سُکّان کشتی انقلاب اسلامی را بدست گرفته و با تدابیر خویش و مدیریت بی‌نظیر خود ، کشور را از انواع و اقسام خطرات و تهاجمات دشمنان نجات داده و به صراط الهی رهبری کرده‌اند. فلسفه سیاسی حضرت آیت الله خامنه‌ای ، مفهومی چند ضلعی و چند وجهی است ؛ به همین خاطر نمی‌توان با مِتُد و روشی که فلاسفه سیاسی غرب و شرق دارند ؛ به سراغ فلسفه سیاسی ایشان رفت و در این باره به صحبت و ارائه‌ی نظر پرداخت. از طرفی اگر بخواهیم در رابطه با پیشینه‌ی بحث نیز به مطلبی اشاره کنیم ؛ باید گفت که تقریباً تمام تحقیقاتی که در حوزه‌ی فلسفه و اندیشه‌ی سیاسی ایشان صورت گرفته است ؛ دارای مبانی و اصول صِرف سیاسی است. البته در چند سال اخیر برخی از محققین به فکر افتاده و تحقیقاتی را هرچند در ابعادی کوچک با رویکردی صرفاً قرآنی ترتیب داده‌اند. از طرفی آن‌چه که اهمیت این موضوع را بیشتر می‌کند ؛ این است که شخصیت حضرت آیت الله خامنه‌ای نیز یک شخصیت چند بُعدی است ؛ زیرا ایشان دارای مبانی فقهی ، اصولی و فلسفی خاص خود می‌باشند ؛ که همین مطلب ایشان را از سایرین متمایز می‌کند. این تحقیق نیز در پی آن است که با یک روش چند وجهی ابتدا به سراغ اصول و سپس مولفه‌های بنیادین در فلسفه سیاسی ایشان رفته و در آخر با بهره‌گیری از دو منبع غنی و ارزشمند اسلامی یعنی قرآن کریم و سنّت نبوی به این مهم دست پیدا کند. بدون شک برای اسلامی کردن علوم انسانی نیز چاره‌ای جز تمسک به قرآن و سنّت معصومین(ع) نداریم. اما آن چه که این تحقیق را از سایر تحقیقات صورت گرفته در این حوزه متمایز می‌کند ؛ همین نگاه قرآن بنیان و سنّت مداری است که حاکم بر آن است. بنابراین با عرضه‌ی مطالبی که در فلسفه‌ی سیاسی مورد بحث و دقت نظر قرار می‌گیرد ؛ بر قرآن کریم و احادیث معصومین(ع) ، این دو منبع عظیم پاسخ تمام سوالات ما را خواهند داد و ما را به راهی درست رهنمون خواهند کرد. به طور کلی این دو منبع ، همواره به عنوان یک چراغ ، روشنایی بخش علوم اسلامی بوده‌اند و اینک با عرضه‌ی مطالب فلسفه سیاسی به این دو منبع غنی در پی دستیابی به سیاستی هستیم ؛ که سیاستی الهی و معرفت بخش باشد ؛ نه اینکه صرفاً بشر امروزی را در پی بدست آوردن اغراض دنیوی خویش راهنمایی کرده و تمام همّ و غمش ، دستیابی به دنیا و لوازمات آن باشد. به همین خاطر این تحقیق با یک روش توصیفی _ تحلیلی و بر مبنای یک رویکر منطقی و عقل‌گرا ، در پی آن است که ابتدا اصول و مولفه‌های بنیادین در فلسفه سیاسی حضرت آیت الله خامنه‌ای را بیان کرده و سپس با عرضه‌ی این اصول و مولفه‌ها به قرآن و احادیث معصومین(ع) ، خواننده این مطالب را به مفهومی دقیق و صحیح راهنمایی نموده و پرده از چهره‌ی تاریک علوم سیاسی و به طور خاص آن فلسفه سیاسی کنار زده تا بتواند ، سیاست را به مفهوم دقیق آن معنا و تفسیر کند و از این جهت ، راهی برای دستیابی به سعادت و پیشرفت آدمی در دنیا و عُقبی فراهم آورد. نتیجه آنکه : فلسفه سیاسی حضرت آیت الله خامنه‌ای برخاسته از مبانی قرآنی و حدیثی خاص خود است که به طور کلی ایشان را به عنوان یک شخصیت کاملاً متمایز از اندیشمندان غرب و شرق معرفی می‌کند و همین امر نیز به طور کلی شاخصه‌ی این تحقیق و نقطه‌ی افتراق آن از سایر تحقیقات صورت گرفته در این زمینه به حساب می‌آید.