حکیم نظامی گنجوی سرایندهای صاحب سبک و شاعری جریانساز در آفرینش منظومههای غنایی در تاریخ ادبیات فارسی است. خسرو و شیرین نخستین منظومه غنایی شاعر، داستان دلدادگی، عشق و هوس و نمونه درخشان تن‌کامه‌سرایی در شعر فارسی است. این جستار به تحلیل کاربرد حسن تعبیر در خسرو و شیرین می پردازد و در صدد است تا به این پرسشها پاسخ دهد که: حسن تعبیر برای بیان و بازنمایی چه موضوعهایی در خسرو و شیرین به کار رفته است؛ حسن تعبیر از طریق چه شگردهای ادبی و بلاغی در خسرو و شیرین بازتاب یافته است و چه عواملی زمینه و بستر شکلگیری حسن تعبیر در خسرو و شیرین را فراهم ساخته است. نگارندگان دادههای تحقیق را از متن داستان به روش استقرای تام استخراج کرده و به روش توصیفی ـ تحلیلی به تبیین کاربرد حسن تعبیر در منظومه پرداختهاند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که موضوعاتی مانند واژگان و مفاهیم تابو، امور هراس‌انگیزی همچون مرگ، بیماری و پریشان‌حالی و توصیفات عشقبازی و هوسرانی در متن داستان با بهرهگیری از حسن تعبیر بیان شده است و شاعر از شگردهای بلاغی استعاره، تشبیه و کنایه در بیان مفاهیم ممنوع و تنشزا استفاده کرده است و کوشیده است از این طریق وجهه خود و مخاطبان بالفعل و بالقوه داستان را حفظ کند.
